گنجور

رباعی شمارهٔ ۳

جایی که گذرگاه دل محزون‌ست
آن جا دو هزار نیزه بالا خون ست
لیلی صفتان ز حال ما بی‌خبرند
مجنون داند که حال مجنون چون‌ست

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

جایی که گذرگاه دل محزون‌ست
آن جا دو هزار نیزه بالا خون ست
هوش مصنوعی: در جایی که دل‌ها غمگین و ناراحت‌اند، آن‌جا به اندازه دو هزار نیزه، خون جاری است.
لیلی صفتان ز حال ما بی‌خبرند
مجنون داند که حال مجنون چون‌ست
هوش مصنوعی: افرادی که لیلی‌گونه‌اند و به معشوق خود شباهت دارند، از وضعیت ما بی‌خبرند، اما مجنون خوب می‌داند که حال و روزش چگونه است.

حاشیه ها

1390/07/15 00:10

مصرع آخر، حالت پرسشی باید داشته باشد یا اخباری؟
با حالت اخباری معنی درست تری دارد انگار.

1394/05/27 10:07
ندا

با توجه به معنای شعر، مصراع اخرف خبری است و نه پرسشی. لطفا تصحیح بفرمایید

1394/11/05 20:02
علیرضا محدثی

داستان لیلی و مجنون در دویست سال بعد از رودکی توسط نظامی به نظم کشیده شد و اگر چه داستان لیلی و مجنون ، به طور کلی واقعی بوده و در قرن اول هجری اتفاق افتاده ؛ اما پیش از نظامی به این صورت منسجم و مفصل ، هیچ حکایتی از لیلی و مجنون در ادبیات و شعر فارسی وجود نداشته است . سوال این است که چگونه رودکی دویست سال قبل از نظامی ، چنین احاطه ای به جکایت لیلی و مجنون داشته که آن را این گونه زیبا در رباعی خود ، بازتاب داده است ؟! .... به نظر بنده دو راه بیشتر نداریم . یا به انتساب چنین رباعی به رودکی شک کنیم و یا اینکه رودکی را بیشتر از حد و حدود شاعری ، فردی تحصیلکرده و ملا در نظر بگیریم که به تاریخ و منابع عربی دسترسی و تسلط داشته است و اتفاقا در میان این منابع ، به داستان لیلی و مجنون نیز بر خورده است !
ای کاش آثار ارزشمند رودکی نابود یا گم نشده بود و بیش از این مقدار بسیار اندک ، از او باقی مانده بود .

1396/08/20 14:11
جاوید مدرس اول رافض

در مصرع اول
نیزه بالا خونست بی معنی و اشتباه است
باید نیزه پالا خونست باشد ( یعنی خون پالاست)

1396/08/20 17:11

جناب مدرس،
همان " آنجا دوهزار نیزه بالا، خون است "،درست است
می فرماید به بلندی دو هزار نیزه ، به ارتفاع دو هزار
و نیزه راازبرای سنجش بلندا به کار می بردند.

1396/08/20 18:11

و نیزه چگونه خون می پالاید؟؟؟

1398/11/02 12:02
مسعود

داستان لیلی مجنون از قبل از رودکی هم بوده است. ولی بر خلاف زمان نظامی و بعد از آن که لیلی را از نظر ظاهر، نه چندان زیبا می‌پنداشتند، در زمان قبل اتفاقن لیلی را از لحاظ ظاهری زیبا توصیف می‌کردند. در آثار دیگران هم قبل از نظامی از لیلی و مجنون یاد شده است. و این رباعی به درستی از رودکی است.

1403/06/10 11:09
محسن مرتضوی

دوست گرامی در آثار نظامی نیز لیلی  نیز به زیبا رویی توصیف شده‌است به کتاب لیلی و مجنون مراجعه شود.

پیوند به وبگاه بیرونی

1401/04/24 20:06
نیما نجاری

نیزه بالا : واحدی برای اندازه گیری بود در روزگاران کهن، که معمولا به اندازه ی یک نیزه را میگفتند.

که در لغتنامه دهخدا به این موضوع اشاره شده است.

معمولا کلمه ی نیزه بالا را برای سنجش ارتفاع استفاده میکردند.

1403/06/10 11:09
محسن مرتضوی

لیلی‌صفتان در اینجا به معنای معشوق و یار است که از حال دل عاشق بی‌خبر است.

پیوند به وبگاه بیرونی