گنجور

شمارهٔ ۲۶

شاد زی با سیاه‌چشمان، شاد
که جهان نیست جز فسانه و باد
ز آمده شادمان بباید بود
وز گذشته نکرد باید یاد
من و آن جعدموی غالیه‌بوی
من و آن ماهروی حورنژاد
نیک‌بخت آن کسی که داد و بخورد
شوربخت آن که او نه خورد و نه داد
باد و ابر است این جهانِ فسوس
باده پیش آر هرچه باداباد
شاد بوده‌ست از این جهان هرگز
هیچ‌کس، تا از او تو باشی شاد؟
داد دیده‌ست از او به هیچ سبب
هیچ فرزانه، تا تو بینی داد؟

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شاد زی با سیاه‌چشمان، شاد
که جهان نیست جز فسانه و باد
هوش مصنوعی: با چشمان سیاه‌تان شاد زندگی کن، چون این دنیا جز داستان‌ها و ناپایداری چیزی نیست.
ز آمده شادمان بباید بود
وز گذشته نکرد باید یاد
هوش مصنوعی: باید از حضور و حال خوشحال باشیم و به گذشته نباید فکر کنیم.
من و آن جعدموی غالیه‌بوی
من و آن ماهروی حورنژاد
هوش مصنوعی: من و او که موهایش خوشبو است، و من و آن دختر زیبای همچون حور.
نیک‌بخت آن کسی که داد و بخورد
شوربخت آن که او نه خورد و نه داد
هوش مصنوعی: شخص خوشبخت کسی است که در زندگی به دیگران کمک می‌کند و از زندگی لذت می‌برد، اما آنکه نه به دیگران یاری می‌رساند و نه از زندگی بهره‌ای می‌برد، دچار بدبختی است.
باد و ابر است این جهانِ فسوس
باده پیش آر هرچه باداباد
هوش مصنوعی: این جهان مانند بادی و ابری است که زودگذر و ناپایدار است، پس هرچه می‌گذرد، باده و خوشی را پیش بیاور و از زندگی لذت ببر.
شاد بوده‌ست از این جهان هرگز
هیچ‌کس، تا از او تو باشی شاد؟
هوش مصنوعی: هیچ‌کس در این دنیا هرگز از شادی واقعی بهره‌مند نبوده، مگر اینکه تو دلیل شادی او باشی.
داد دیده‌ست از او به هیچ سبب
هیچ فرزانه، تا تو بینی داد؟
هوش مصنوعی: هیچ فرد حکیمی تاکنون به خاطر هیچ دلیلی نمی‌تواند از او (خدا یا تقدیر) شکایت کند، پس آیا تو این حقیقت را نمی‌بینی؟

خوانش ها

شمارهٔ ۲۶ به خوانش دریا قلیلی

حاشیه ها

1392/09/17 07:12
ناشناس

چشم

1395/09/11 19:12
محیّ

یکی از سروده های بسیار زیبای رودکی...من این سروده را بسیار دوست دارم!

1395/09/18 10:12
همایون حسینیان

غالی، غالیه = بوی خوش ماده ای مرکب از مشک و عنبر که به عنوان رنگ مو از آن استفاده می شد

1396/12/22 18:02
رهام

شاهکاری دیگر از شاهکارهای ادب پارسی

1398/08/07 22:11
بهرام مشهور

سیه چشمان و سیاه چشمان مراد و ایده آل بسیاری از بزرگان شعر و ادب پارسی است : مرا مهر سیه چشمان ز سر بیرون نخواهد شد - حافظ

1400/12/08 17:03
مهرشاد نادری

در سال 1352 به همت کانون پرورش فکری آثاری ارزشمند تولید شد، یکی از این شاهکارها همین شعر با صدای استاد منوچهر انور و آهنگسازی استاد فریدون شهبازیان هست، پیشنهاد میکنم حتما گوش کنید 

1402/11/18 04:02
میر نور الدین علوی

از شاهکارهای آدم الشعراء که - علی رغم قدمت زمانی - برخی از آثارش آن قدر نوآوری و طراوت دارد که خواننده حس می کند یک شعر نو و معاصر می خواند و به راحتی با آن ارتباط برقرار می کند