بخش ۷۳ - فاتح گیلانی
اسمش میرزامحمد رضی و مشهور به شاه فاتح. مولد و منشأ او رشت و در ملک هندوستان درگشت بود. یک سال در دهلی مانده و بعد به عزم زیارت مکّهٔ معظّمهٔ مشرفّه به جانب حج راند. پس از طیّ منازل قاطعان طریق بر آن قافله ریخته، دست قتل و غارت گشادند و حکیم را به عالم آخرت فرستادند. چهار هزار بیت دیوان دارد. از آن جناب است:
مطلب ما دیگرومقصودموسی دیگراست
عاشقان را با نظربازان نماند کارها
هست در کوی یار خانهٔ ما
لن ترانی بود ترانهٔ ما
ما درس جزحدیث خموشی نخواندهایم
در بزم ما اشاره کم از قیل و قال نیست
دو رکعت کز سرهردوجهان برخاستن باشد
بههرکس کو به شرع عشق بالغ گشت واجب شد
بخش ۷۲ - فیض کاشانی قُدِّسَ سِرُّه: و هُوَ مولانا مرتضی المدعو به ملامحسن، از تلامذهٔ فاضل صدرالحکما ملّاصدرای شیرازی بوده و به مصاهرت آن جناب مفاخرت نموده. همشیره زادهٔ مولانا ضیاءالدّین نورای کاشی است که معاصر شاه عباس ثانی بوده. غرض، آن جناب جامع بوده میان علوم عقلیه و نقلیه. او را تألیفات است. مِنْجمله تفسیر صفی وصافی و مفاتیح و وافی و مُهَجَّة البیضا که در اخلاق نگاشته از اخلاق خویش نموداری گذاشته. رسالهٔ موسوم به کلمات مکنونه و رسالهٔ اسرار الصّلوة هم از اوست.در کاشان رحلت نموده. اشعار بسیار دارند بدین چندبیت اکتفا رفت:بخش ۷۴ - فدایی لاهیجانی: خلف الصدق شیخ محمدلاهیجی است که صاحب شرح گلشن است. وی به شیخ زادهٔ لاهیجی معروف بوده و چندی خدمت شاه اسماعیل صفوی را نموده. شاه مذکور او را به رسالت نزد محمدخان شیبانی فرستاده. وی در آن مجلس داد فصاحت داده. آخر عزلت گزیده و در سنهٔ ۹۲۷ در شیراز فوت گردید. اشعار خوب دارد. این رباعیات از ایشان است:
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
اسمش میرزامحمد رضی و مشهور به شاه فاتح. مولد و منشأ او رشت و در ملک هندوستان درگشت بود. یک سال در دهلی مانده و بعد به عزم زیارت مکّهٔ معظّمهٔ مشرفّه به جانب حج راند. پس از طیّ منازل قاطعان طریق بر آن قافله ریخته، دست قتل و غارت گشادند و حکیم را به عالم آخرت فرستادند. چهار هزار بیت دیوان دارد. از آن جناب است:
هوش مصنوعی: میرزامحمد رضی، که به نام شاه فاتح نیز شناخته میشود، زاده رشت است و در هندوستان درگذشته است. او مدتی را در دهلی گذرانده و سپس تصمیم به سفر به مکه برای زیارت گرفت. در طول سفر، گروهی از راهزنان به کاروان او حمله کردند و او را به قتل رساندند. او شاعری برجسته بوده و دارای چهار هزار بیت شعر است.
مطلب ما دیگرومقصودموسی دیگراست
عاشقان را با نظربازان نماند کارها
هوش مصنوعی: موضوع ما چیز دیگری است و هدف من نیز متفاوت است. عاشقان و عاشقیان دیگر هیچ کار و وظیفهای برای انجام دادن در کنار ناظرانی که فقط نگاه میکنند، ندارند.
هست در کوی یار خانهٔ ما
لن ترانی بود ترانهٔ ما
هوش مصنوعی: در محل زندگی یار، در خانهٔ ما جایی نیست که تو مرا ببینی، اما آهنگ ما همیشه در دل خواهد ماند.
ما درس جزحدیث خموشی نخواندهایم
در بزم ما اشاره کم از قیل و قال نیست
هوش مصنوعی: ما هیچ درسی جز سکوت نیاموختم؛ در مجالس ما، گفت و گو و حرف و حدیث کم از اشاره نیست.
دو رکعت کز سرهردوجهان برخاستن باشد
بههرکس کو به شرع عشق بالغ گشت واجب شد
هوش مصنوعی: دو رکعتی که از دل دو جهان برمیخیزد، برای هر کسی که به قوانین عشق رسیده باشد، واجب است.