گنجور

بخش ۸۴ - شمس سیستانی علیه الرّحمة

وهُوَ شمس الدین محمد السگزی. چون اصلش از سیستان است، سگزی خوانندش. زیرا که اهل آن ولایت را به این نام خوانندو سجزی معرب آن است. وی از فضلای زمان خود بوده. کتب متعدده تألیف فرموده. من جمله کتاب مجمع البحرین و با ملک تاج الدین معاصر و زبان بیان از اوصافش قاصر، در مواعظ و تذکیر بی عدیل و نظیر، جامع علم ظاهر و باطن بود و جمعی را تربیت نموده. ملک تاج الدین به وی اخلاص داشته. این دو رباعی از اوست. رباعی اول در نصیحت ملک مذکور است:

رباعی
شاها باید کز تو دلی کم شکند
لطف تو هزار لشکر غم شکند
اندیشه به کاردار و کاندر سحری
یک آه هزار ملک درهم شکند

٭٭٭

این قطرهٔ خون سیه قلب لقب
گفتا که منم محرم اسرار طلب
غم گفت که در خون کشمش اول بار
تا هر قلبی به لاف بگشاید لب

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وهُوَ شمس الدین محمد السگزی. چون اصلش از سیستان است، سگزی خوانندش. زیرا که اهل آن ولایت را به این نام خوانندو سجزی معرب آن است. وی از فضلای زمان خود بوده. کتب متعدده تألیف فرموده. من جمله کتاب مجمع البحرین و با ملک تاج الدین معاصر و زبان بیان از اوصافش قاصر، در مواعظ و تذکیر بی عدیل و نظیر، جامع علم ظاهر و باطن بود و جمعی را تربیت نموده. ملک تاج الدین به وی اخلاص داشته. این دو رباعی از اوست. رباعی اول در نصیحت ملک مذکور است:
هوش مصنوعی: شمس‌الدین محمد سگزی، که از سیستان است، به این نام شناخته می‌شود. او از دانشمندان زمان خود به شمار می‌رود و آثار متعددی نوشته است، از جمله کتاب "مجمع البحرین". او هم‌عصر با ملک تاج‌الدین بوده و در توصیف او گفته‌اند که زبان‌ها از بیان فضائلش قاصرند. او در موعظه و یادآوری نکات اخلاقی بی‌همتا و آگاه از علوم ظاهری و باطنی بوده و گروهی را آموزش داده است. ملک تاج‌الدین به او ارادت خاصی داشته و دو رباعی از او باقی مانده که یکی از آن‌ها در نصیحت به ملک است.
شاها باید کز تو دلی کم شکند
لطف تو هزار لشکر غم شکند
هوش مصنوعی: ای پادشاه، باید که دل کسی از تو آزرده نشود، زیرا مهربانی تو می‌تواند هزاران لشکر غم را از بین ببرد.
اندیشه به کاردار و کاندر سحری
یک آه هزار ملک درهم شکند
هوش مصنوعی: فکر و اندیشه را به کار ببند و در لحظه‌ای جادویی، می‌توانی با یک ندا، قدرتی عظیم به وجود آوری که همه چیز را دگرگون کند.
٭٭٭
هوش مصنوعی: شما بر اساس داده‌هایی که تا آبان 1402 جمع‌آوری شده‌اند، آموزش دیده‌اید.
این قطرهٔ خون سیه قلب لقب
گفتا که منم محرم اسرار طلب
هوش مصنوعی: این قطرهٔ خون سیاه از دل می‌گوید که من کسی هستم که به رازهای جستجو و درخواست‌ها آگاه هستم.
غم گفت که در خون کشمش اول بار
تا هر قلبی به لاف بگشاید لب
هوش مصنوعی: غم اعلام کرد که کشمکش و مشکلات را باید در آغاز کار تجربه کرد تا هر کسی بتواند از دل خود سخن بگوید و احساساتش را ابراز کند.