بخش ۱۶۳ - واثق نیشابوری
صداقت کیشی است عاشق و درویشی است صادق. سالکین را به وی وثوق بوده و در وثاقش فقیران آسوده. بعد از مراجعت از هند در قمشه فوت و دفن شد. از اوست:
رباعی
بی خدمت ابدال کس ابدال نشد
واثق نشد آنکه اهل این حال نشد
در ضمن کلاهِ نمد است این معنی
بر سر نرسید هر که پا مال نشد
بخش ۱۶۲ - وحشت بختیاری: اسمش میرزا امام قلی. برادر خلیل خان است که شهر خلیل آباد را بنا نهاده بود. بالاخره به طریقهٔ فقر درآمده. صاحب حال بود. این چند بیت از ایشان است:بخش ۱۶۴ - واله داغستانی: اسمش علیقلی خان و ازاعاظم لکزیهٔ داغستان. اجداد و اعمامش در دولت صفویه صاحب مناصب عالیه بودند و درآن ولایت حکومت مینمودند. وی در سنهٔ ۱۱۲۴ متولد شد. چندی در پیش سلطان حسین صفوی بود. پس از طغیان طایفهٔ افاغنه و فتور آن دولت علیه به هندوستان رفت و به خدمت خلیفه ابراهیم بدخشانی ارادت داشت. با وجود منصب، درویش مشرب همواره با درویشان مجالس و با صفاکیشان موأنس. تذکرة الشعرایی هم در آن ولایت نگاشته. دیوانش تخمیناً چهار هزار بیت میشود، در سنهٔ ۱۱۶۵ فوت شد. چندبیتی از غزلیات و رباعیات او نوشته شد:
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
صداقت کیشی است عاشق و درویشی است صادق. سالکین را به وی وثوق بوده و در وثاقش فقیران آسوده. بعد از مراجعت از هند در قمشه فوت و دفن شد. از اوست:
هوش مصنوعی: صداقت مانند یک کیش است؛ عاشقی که درویشی راستگو است. سالکان به او اعتماد دارند و در سایهاش فقیران آرامش دارند. پس از بازگشت از هند، در قمشه فوت کرده و دفن شد.
بی خدمت ابدال کس ابدال نشد
واثق نشد آنکه اهل این حال نشد
هوش مصنوعی: کسی که به دیگران خدمت نکند، تغییر و بهبود پیدا نخواهد کرد و کسی که به حال و وضع خود اهمیت ندهد، به آرامش و اطمینان دست نخواهد یافت.
در ضمن کلاهِ نمد است این معنی
بر سر نرسید هر که پا مال نشد
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که هر کسی که دچار سختی و مشکلات جدی نشده باشد، درک عمیقی از واقعیتهای زندگی ندارد. به نوعی، تجربه کردن سختیها و چالشها باعث میشود که انسانها به درک بهتری از زندگی و مفاهیم آن برسند.

رضاقلی خان هدایت