گنجور

بخش ۱۴۱ - مشفقی دهلوی

اسمش شیخ مکهّن و از مشایخ دهلی. اصلش از مضافات صوبهٔ شاه جهان آباد بوده. وجودش در عهد سلطنت اکبرشاه و جهانگیر از مکمنِ غیب ظهور نموده. مجموعهٔ فرخنده خصالی و صاحب پایهٔ عالی بوده. این دو رباعی را از وی قلمی نمود:

مِنْرباعیّاتِهِ
آن کس که به عشق، بسته پیمانِ درست
در کفر نهان ساخته ایمانِ درست
دارد به خلاف روش بوالهوسان
صد پاره دلی زیر گریبان درست

٭٭٭

از سینه غبار غم نمی‌باید شست
وز دل رقمِ الم نمی‌باید شست
پایی که به راه عشق شد خاک آلود
از آب حیات هم نمی‌باید شست

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اسمش شیخ مکهّن و از مشایخ دهلی. اصلش از مضافات صوبهٔ شاه جهان آباد بوده. وجودش در عهد سلطنت اکبرشاه و جهانگیر از مکمنِ غیب ظهور نموده. مجموعهٔ فرخنده خصالی و صاحب پایهٔ عالی بوده. این دو رباعی را از وی قلمی نمود:
هوش مصنوعی: شیخ مکهّن یکی از مشایخ دهلی بود که اصالتاً از مناطق اطراف شاه جهان آباد می‌آید. او در دوران سلطنت اکبرشاه و جهانگیر به دنیا آمده و دارای ویژگی‌های نیکویی بود و مقام بلندی داشت. وی دو رباعی زیبا سروده است.
آن کس که به عشق، بسته پیمانِ درست
در کفر نهان ساخته ایمانِ درست
هوش مصنوعی: کسی که در عشق، پیمانی مطمئن بسته و در عین حال به کفر پنهان شده، در حقیقت ایمان راستینی را بنا نهاده است.
دارد به خلاف روش بوالهوسان
صد پاره دلی زیر گریبان درست
هوش مصنوعی: در دل فردی که به دنبال لذت‌جویی و خوش‌گذرانی است، احساسات و اندوه‌های زیادی وجود دارد که به طور پنهانی در درونش به چشم می‌خورد.
از سینه غبار غم نمی‌باید شست
وز دل رقمِ الم نمی‌باید شست
هوش مصنوعی: از دل انسان نمی‌توان غبار غم را زدود و همچنین نمی‌توان درد و علامتهای ناشی از آن را نادیده گرفت.
پایی که به راه عشق شد خاک آلود
از آب حیات هم نمی‌باید شست
هوش مصنوعی: پایی که در مسیر عشق قرار گرفته و به خاک آلوده شده، حتی با آب حیات هم نباید شسته شود.