بخش ۱۱۸ - فکری گیلانی
درویشی صاحب ذکر و بی خویشی نیکوفکر، سالکی رسته و موحدی به تحقیق پیوسته. رندی دانا ومردی بینا. رهروی صادق و رهبری عاشق و این رباعی از افکار اوست:
تا از غم هرچه هست بی غم نشوی
تا خاکِ ره مردمِ عالم نشوی
تا قطع نظر از خودی خود نکنی
این نکته یقین بدان که آدم نشوی
بخش ۱۱۷ - فقیر دهلوی عَلَیهِ الرَّحمةِ: اسمش میر شمس الدین و چون از بنی عباس بوده به میر شمس الدین الی عباسی شهرت نموده. تحصیل مراتب علمی در خدمت علمای شاه جهان آباد کرده و در فقه و کلام و حدیث، صاحب مایه و بلندپایه، با وجود فضایل، طالب خدمت درویشان و غالب اوقات در صحبت ایشان. آخرالامر از برکت معاشرت ایشان به ترک علایق و عوایق دنیوی گفته و ظاهراًوباطناً طریق طریقت پذیرفته ملبس به لباس فقر شده سیاحت نموده و درجات عالیه حاصل فرمود ودر نظم ونثر تألیفات دارند و در عروض و قافیه رسالات پرداختهاند. دیوانش هفت هزار بیت میشود. با علی قلیخان لگزی معاصر بوده. از اشعار اوست:بخش ۱۱۹ - فضل اللّه مشهدی: و هُوَ شیخ عمادالدین فضل اللّه بن علاء الدین علی برزش آبادی الطوسی. از اعاظم مشایخ و علمای راسخ. از عنفوان شباب مقاماتِ سلوک را در خدمت جناب شیخ حاجی محمد خبوشانی اکتساب کرده. سلسلهٔ نسبش به دو واسطه به جناب سید محمد نوربخش میرسد. بدین طریق او مرید حاجی شیخ محمد و او مرید شیخ محمد لاهیجی و او مرید سید است. جناب شیخ را تألیفات شریفه و منظومات لطیفه است و به رسالهٔ لوایح مولانا جامی شرحی نفیسه نوشته. بالاخره سعادت شهادت دریافت. در سنهٔ اربع عشر و تسع مائه در مشهد مقدس رضوی. از اوست:
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
درویشی صاحب ذکر و بی خویشی نیکوفکر، سالکی رسته و موحدی به تحقیق پیوسته. رندی دانا ومردی بینا. رهروی صادق و رهبری عاشق و این رباعی از افکار اوست:
هوش مصنوعی: یک درویش که اهل ذکر و پندار درست است، که در مسیر عشق و توحید گام برداشته و همواره به تحقیق و پژوهش مشغول است. او انسانی باهوش و بینا است، که در سفر خود صادق بوده و رهبری عاشقانه را در پیش دارد. این رباعی بیانگر افکار اوست.
تا از غم هرچه هست بی غم نشوی
تا خاکِ ره مردمِ عالم نشوی
هوش مصنوعی: برای این که از غم و غصهها رها شوی، باید تلاش کنی که بیغمی را تجربه کنی؛ وگرنه ممکن است به فراموشی سپرده شوی مانند خاکی که زیر پای مردم میافتد.
تا قطع نظر از خودی خود نکنی
این نکته یقین بدان که آدم نشوی
هوش مصنوعی: تا زمانی که از خودخواهی و خودیآزاری عبور نکنی، بدان که به مقام انسانیت نخواهی رسید.

رضاقلی خان هدایت