غزل شمارهٔ ۵۱
با رخ همچو صبح و زلف چو شام
بامدادان بر آی بر لب بام
تا بدانند نور از ظلمت
تا شناسند صبح را از شام
بگذری گر ز معبد گبران
ور بر آئی به قبلهٔ اسلام
نشناسند زاهدان محراب
نپرستند کافران اصنام
محض عشوه است مر تو را ترکیب
وز کرشمه است مر تو را اندام
از دعای فرشته بیزارم
گر از آن لب دهی مرا دشنام
گر بسنجی تو عقل را با عشق
می بدانی تو نور را ز ظلام
نکنی فرق نیک را از بد
نشناسی حلال را ز حرام
دور از آن آستان نمیمیرم
آه از این روی، آه از این اندام
قصهٔ خود رضی بیا و مگو
از تو چون کس نمیبرد پیغام
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
با رخ همچو صبح و زلف چو شام
بامدادان بر آی بر لب بام
هوش مصنوعی: با چهرهای مانند صبح و موهایی مانند شب، در صبح زود بر لب بام بیا.
تا بدانند نور از ظلمت
تا شناسند صبح را از شام
هوش مصنوعی: برای این که نور را از تاریکی بشناسند و بتوانند صبح را از شب تمیز دهند.
بگذری گر ز معبد گبران
ور بر آئی به قبلهٔ اسلام
هوش مصنوعی: اگر از معبد آتشپرستان عبور کنی یا به سوی قبله مسلمانان بیایی، در هر دو حال، معنا و هدفی به دنبال داری.
نشناسند زاهدان محراب
نپرستند کافران اصنام
هوش مصنوعی: زاهدانی که تنها به عبادت مشغولند، نمیتوانند درک کنند که کافران به پرستش بتها میپردازند.
محض عشوه است مر تو را ترکیب
وز کرشمه است مر تو را اندام
هوش مصنوعی: زبان و رفتار تو فقط نشاندهنده جذابیت و دلرباییات است و زیباییات نیز نتیجه همین جذبه و فریبندگی است.
از دعای فرشته بیزارم
گر از آن لب دهی مرا دشنام
هوش مصنوعی: من از دعای فرشته متنفرم اگر آن دعا به من ناسزا بگوید.
گر بسنجی تو عقل را با عشق
می بدانی تو نور را ز ظلام
هوش مصنوعی: اگر عقل را با عشق بسنجی، عشق را برتر خواهی یافت و نور را از تاریکی تشخیص خواهی داد.
نکنی فرق نیک را از بد
نشناسی حلال را ز حرام
هوش مصنوعی: اگر ندانید خوب و بد چیست و نتوانید حلال را از حرام تشخیص دهید، زندگی برایتان دشوار خواهد شد.
دور از آن آستان نمیمیرم
آه از این روی، آه از این اندام
هوش مصنوعی: به دور از آن مکان مقدس نمیتوانم زندگی را پایان دهم. حسرتی از این چهره، حسرتی از این اندام به دل دارم.
قصهٔ خود رضی بیا و مگو
از تو چون کس نمیبرد پیغام
هوش مصنوعی: داستان خود را بگو و دربارهٔ دیگران صحبت نکن، چون هیچکس پیام تو را نمیگیرد.

رضیالدین آرتیمانی