رهی معیریسراب آرزو
دل من ز تابناکی به شراب ناب ماند
نکند سیاهکاری که به آفتاب ماند
نه ز پای می‌نشیند نه قرار می‌پذیرد
دل آتشین من بین که به موج آب ماند
ز شب سیه چه نالم؟ که فروغ صبح رویت
به سپیده سحرگاه و به ماهتاب ماند
نفس حیات بخشت به هوای بامدادی
لب مستی آفرینت به شراب ناب ماند
نه عجب اگر به عالم اثری نماند از ما
که بر آسمان نبینی اثر از شهاب ماند
رهی از امید باطل ره آرزو چه پویی؟
که سراب زندگانی به خیال و خواب ماند
اطلاعات
وزن: فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (رمل مثمن مشکول)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: تبیان
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دل من ز تابناکی به شراب ناب ماند
نکند سیاهکاری که به آفتاب ماند
هوش مصنوعی: دل من از روشنایی و زیبایی دچار شوق و شگفتی شده و مانند شراب خالص مانده است. نمی‌خواهد دچار بدی‌ها و ناپاکی‌ها شود، همانگونه که خورشید همیشه درخشان و بی‌عیب باقی می‌ماند.
نه ز پای می‌نشیند نه قرار می‌پذیرد
دل آتشین من بین که به موج آب ماند
هوش مصنوعی: دل آتشین من نه می‌تواند آرام بگیرد و نه از هیجانش کاسته می‌شود؛ نگاه کن که مثل موج‌های آب بی‌قرار است.
ز شب سیه چه نالم؟ که فروغ صبح رویت
به سپیده سحرگاه و به ماهتاب ماند
هوش مصنوعی: چرا از شب تیره شکایت کنم، در حالی که روشنی صبح چهره تو، همانند سپیده دم و نور ماه می‌درخشد؟
نفس حیات بخشت به هوای بامدادی
لب مستی آفرینت به شراب ناب ماند
هوش مصنوعی: زندگی تو مانند هوای صبح بخشی است، و لب‌های تو که مستی می‌آفریند، به مانند شراب خالص و ناب است.
نه عجب اگر به عالم اثری نماند از ما
که بر آسمان نبینی اثر از شهاب ماند
هوش مصنوعی: تعجبی ندارد اگر از ما در دنیا اثری باقی نماند، چرا که مانند شهاب که به آسمان می‌تابد و اثری از آن نمی‌ماند، ما نیز زودگذر هستیم.
رهی از امید باطل ره آرزو چه پویی؟
که سراب زندگانی به خیال و خواب ماند
هوش مصنوعی: اگر به دنبال امید و آرزویی دروغین باشی، چه راهی را در پیش خواهی گرفت؟ چرا که زندگی واقعی همچون سرابی است که بیشتر در خیال و خواب به نظر می‌رسد.
حاشیه ها
1389/03/10 21:06
نگین شکروی
با درود و سپاس فراوان
لطفا"مصرع اول از بیت چهارم بدینگونه اصلاح شود:
"نفس حیات بخشت به هوای بامدادی"
همچنین "نبینی" در بیت ششم صحیح است.
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
1393/11/01 12:02
کبیر
در متن آخر کلمه "سراب" چی معنی میدهد؟
تشکر
1397/05/04 14:08
اکبر khayat۱۴۹۳@gmail.comا
روح این استاد بزرگوار غزلسرا شاد. بیت "نه عجب اگر به عالم اثری نماند از ما که بر آسمان نبینی اثر از شهاب ماند" چه زیبنده جاوید الاثرهای ملکوتی کشور عزیزمان است که آرزو می کردند در راه جانفشانی دوست ، هیچ اثری از پیکر خاکی آنها هم باقی نماند همانگونه که شهاب های آسمانی هیچ اثری از خود باقی نمی گذارند. روحشان شاد