رفیق اصفهانیشمارهٔ ۶
گر بدین گونه که با من زین بیش
بود گردون پس ازین خواهد بود
داد من خواهد از آن مردی و مرد
نیست ور هست همین خواهد بود
فخر سادات محمد که چو او
نه به دولت نه به دین خواهد بود
آن که از طنطنه اش طاس سپهر
تا ابد پر ز طنین خواهد بود
تا در انگشت و در انگشتریش
بود این کلک و نگین خواهد بود
مفلس از بس که غنی خواهد گشت
لاغری بس که سمین خواهد بود
ای که هم از ازلت توسن بخت
بوده در زین و به زین خواهد بود
بدهی گر به فقیری در بحر
هر قدر در ثمین خواهد بود
ور ببخشی به گدائی در کان
زر و سیم آن چه دفین خواهد بود
نه جبین تو گره خواهد داشت
نه بر ابروی تو چین خواهد بود
داورا دادرسی هست که آن
به یقین بر تو یقین خواهد بود
ور وطن داشت غمینم چکند
جز سفر آن که غمین خواهد بود
بی خبر ز آن که غمین است غریب
گر به فردوس برین خواهد بود
داد تا قائد اقبال رهم
به مکانی که مکین خواهد بود
بخت و دولت به شهور و به سنین
تا شهور است و سنین خواهد بود
غم مخور گفت که جود صاحب
به مراد تو ضمین خواهد بود
وین ندانست که بیچاره دو سال
منتظر صبح و پسین خواهد بود
چشم بیهوده نگاهش شب و روز
به یسار و به یمین خواهد بود
شب در اندیشه که هان خواهد شد
روز در فکر که هین خواهد بود
گر بود لطف تو باشد آسان
ورنه مشکل تر ازین خواهد بود
ور چنانست چنان خواهد شد
ور چنین است چنین خواهد بود
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گر بدین گونه که با من زین بیش
بود گردون پس ازین خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر اوضاع به همین شکل و با همین رفتار ادامه پیدا کند، آسمان و سرنوشت آینده نیز به همین صورت خواهد بود.
داد من خواهد از آن مردی و مرد
نیست ور هست همین خواهد بود
هوش مصنوعی: من از آن شخص درخواست کمک می‌کنم، اما او مردی نیست. اگر هم باشد، در نهایت نخواهد توانست به من کمک کند.
فخر سادات محمد که چو او
نه به دولت نه به دین خواهد بود
هوش مصنوعی: فخر سادات محمد، که هیچ کس نه به مقام و شرایط او در دولت و نه به باورهای مذهبی به اندازه او نخواهد رسید.
آن که از طنطنه اش طاس سپهر
تا ابد پر ز طنین خواهد بود
هوش مصنوعی: کسی که به خاطر صدای بلند و تأثیرگذار خود در یادها باقی می‌ماند، همیشه خواهد درخشید و نامش بر سر زبان‌ها خواهد بود.
تا در انگشت و در انگشتریش
بود این کلک و نگین خواهد بود
هوش مصنوعی: تا زمانی که این هنر و زیبایی در انگشت و انگشتر او وجود دارد، همچنان خواهد درخشید.
مفلس از بس که غنی خواهد گشت
لاغری بس که سمین خواهد بود
هوش مصنوعی: فقر و تنگدستی برای کسی که به دنبال ثروت و دارایی بیش از حد است، به حدی او را ضعیف و لاغر می‌کند که مانند کسی می‌شود که خواهان چاقی و فربهی است.
ای که هم از ازلت توسن بخت
بوده در زین و به زین خواهد بود
هوش مصنوعی: تو که از آغاز عمر خود بر شانه خوشبختی سوار بوده‌ای و همیشه بر این سوارکاری ادامه خواهی داد.
بدهی گر به فقیری در بحر
هر قدر در ثمین خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر به فرد نیازمندی قرض بدهی، در هر اندازه‌ای که باشد، به‌سان مروارید در دریا خواهد درخشید.
ور ببخشی به گدائی در کان
زر و سیم آن چه دفین خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر به گدایی در معدن طلا و نقره ببخشی، چیزی که پنهان شده است، نمایان خواهد شد.
نه جبین تو گره خواهد داشت
نه بر ابروی تو چین خواهد بود
هوش مصنوعی: نه پیشانی تو حالت خاصی خواهد داشت و نه بر ابروی تو چین و تاول خواهد بود.
داورا دادرسی هست که آن
به یقین بر تو یقین خواهد بود
هوش مصنوعی: قاضی یا دادرس، شخصی است که با اطمینان و یقین به قضایا رسیدگی می‌کند و حتماً در مورد تو نیز به حقیقت دست خواهد یافت.
ور وطن داشت غمینم چکند
جز سفر آن که غمین خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر وطن داشته باشم و غمگین باشم، چه فایده‌ای دارد جز اینکه به سفر بروم؛ زیرا در هر حال کسی که غمگین است، غمگین خواهد ماند.
بی خبر ز آن که غمین است غریب
گر به فردوس برین خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر کسی از شرایط غمگین و غریبی دیگران بی‌خبر باشد، هر چقدر هم بخواهد در بهشت باشد و به خوشی برسد، نمی‌تواند.
داد تا قائد اقبال رهم
به مکانی که مکین خواهد بود
هوش مصنوعی: او با دست قدرت و رهبری خود، مرا به جایی هدایت کرد که در آنجا آرامش و سکونت خواهم داشت.
بخت و دولت به شهور و به سنین
تا شهور است و سنین خواهد بود
هوش مصنوعی: سرنوشت و ثروت هر انسانی وابسته به زمان‌ها و سال‌هاست و تا زمانی که این زمان‌ها و سال‌ها وجود دارند، سرنوشت و ثروت نیز ادامه خواهد داشت.
غم مخور گفت که جود صاحب
به مراد تو ضمین خواهد بود
هوش مصنوعی: نگران نباش، او گفت که بخشش صاحب، آرزوی تو را برآورده خواهد کرد.
وین ندانست که بیچاره دو سال
منتظر صبح و پسین خواهد بود
هوش مصنوعی: او نمی‌داند که این فرد بیچاره باید دو سال را در انتظار صبح و شب بگذراند.
چشم بیهوده نگاهش شب و روز
به یسار و به یمین خواهد بود
هوش مصنوعی: چشم بی‌فایده‌اش همواره تلاش می‌کند تا به راست و چپ نگاه کند.
شب در اندیشه که هان خواهد شد
روز در فکر که هین خواهد بود
هوش مصنوعی: شب در حال تفکر است که روز در حال نزدیک شدن است و روز هم در فکر آمدن خود به سر می‌برد.
گر بود لطف تو باشد آسان
ورنه مشکل تر ازین خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر محبت تو باشد، کارها راحت‌تر خواهد شد، وگرنه کارها خیلی دشوارتر از این خواهد بود.
ور چنانست چنان خواهد شد
ور چنین است چنین خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر اوضاع و شرایط به این صورت باشد، نتیجه‌اش همین خواهد بود و اگر به شکل دیگری باشد، سرنوشت متفاوتی در انتظار است.