شمارهٔ ۸۷ - شرط نیکنامی
نیکنامی نباشد، از ره عجب
خنگ آز و هوس همی راندن
روز دعوی، چو طبل بانگ زدن
وقت کوشش، ز کار واماندن
خستگان را ز طعنه، جان خستن
دل خلق خدای رنجاندن
خود سلیمان شدن به ثروت و جاه
دیگران را ز دیو ترساندن
با درافتادگان، ستم کردن
زهر را جای شهد نوشاندن
اندر امید خوشهٔ هوسی
هر کجا خرمنی است، سوزاندن
گمرهان را رفیق ره بودن
سر ز فرمان عقل پیچاندن
عیب پنهان دیگران گفتن
عیب پیدای خویش پوشاندن
بهر یک مشت آرد، بر سر خلق
آسیا چون زمانه گرداندن
گویمت شرط نیکنامی چیست
زانکه این نکته بایدت خواندن
خاری از پای عاجزی کندن
گردی از دامنی بیفشاندن
شمارهٔ ۸۶ - شباویز: چو رنگ از رخ روز، پرواز کردشمارهٔ ۸۸ - شکایت پیرزن: روز شکار، پیرزنی با قباد گفت
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
نیکنامی نباشد، از ره عجب
خنگ آز و هوس همی راندن
هوش مصنوعی: اگر انسان معروف و خوشنام نباشد، نباید از روی تعجب و خودخواهی به دنبال مأموریتهای جدید و گم راهی نرود.
روز دعوی، چو طبل بانگ زدن
وقت کوشش، ز کار واماندن
هوش مصنوعی: در روزی که باید از اعمال خود پاسخگو باشیم، نباید بیعمل بمانیم و باید تلاش کنیم.
خستگان را ز طعنه، جان خستن
دل خلق خدای رنجاندن
هوش مصنوعی: اینا که خستهان رو با طعنههاشون ناراحت نکنید؛ چون این کار میتونه دل مردم رو به درد بیاره.
خود سلیمان شدن به ثروت و جاه
دیگران را ز دیو ترساندن
هوش مصنوعی: این عبارت به این معناست که کسی با تکیه بر ثروت و مقام دیگران به خود قیمتی میدهد و خود را مانند سلیمان بزرگ میداند، در حالی که در واقعیت، فقط از قدرت و موجودیت دیگران برای ترساندن و تحت تأثیر قرار دادن دیگران استفاده میکند.
با درافتادگان، ستم کردن
زهر را جای شهد نوشاندن
هوش مصنوعی: ستم کردن بر کسانی که به ذلت افتادهاند، مثل این است که زهر را به جای شهد به آنها بنوشانیم.
اندر امید خوشهٔ هوسی
هر کجا خرمنی است، سوزاندن
هوش مصنوعی: در انتظار خوشی و لذت، در هر جایی که پر از نعمت و ثروت باشد، باید با اشتیاق و شجاعت اقدام کرد و از آن بهرهمند شد.
گمرهان را رفیق ره بودن
سر ز فرمان عقل پیچاندن
هوش مصنوعی: رفیق بودن برای کسانی که در مسیر درست زندگی گمراهند، به معنای دوری از دستورات منطقی و عقلانی است.
عیب پنهان دیگران گفتن
عیب پیدای خویش پوشاندن
هوش مصنوعی: گفتن عیبهای دیگران، در واقع پوشاندن عیبهای خودمان است.
بهر یک مشت آرد، بر سر خلق
آسیا چون زمانه گرداندن
هوش مصنوعی: برای یک مقدار کمی آرد، در آسیاب زندگی، مردم را به دور میچرخاند چون سرنوشت.
گویمت شرط نیکنامی چیست
زانکه این نکته بایدت خواندن
هوش مصنوعی: شرط داشتن یک نام نیک چیست؟ زیرا این نکتهای است که باید به آن توجه کنی و بیاموزی.
خاری از پای عاجزی کندن
گردی از دامنی بیفشاندن
هوش مصنوعی: برای کسی که ناتوان است، کندن خار از پای او کار دشواری است و اگر بخواهی از دامن خود غبار بزدایی، میتوانی به سادگی این کار را انجام دهی.