گنجور

شمارهٔ ۴۳ - تیره‌بخت

دختری خرد، شکایت سر کرد
که مرا حادثه بی مادر کرد
دیگری آمد و در خانه نشست
صحبت از رسم و ره دیگر کرد
موزهٔ سرخ مرا دور فکند
جامهٔ مادر من در بر کرد
یاره و طوق زر من بفروخت
خود گلوبند ز سیم و زر کرد
سوخت انگشت من از آتش و آب
او بانگشت خود انگشتر کرد
دختر خویش به مکتب بسپرد
نام من، کودن و بی مشعر کرد
بسخن گفتن من خرده گرفت
روز و شب در دل من نشتر کرد
هر چه من خسته و کاهیده شدم
او جفا و ستم افزونتر کرد
اشک خونین مرا دید و همی
خنده‌ها با پسر و دختر کرد
هر دو را دوش بمهمانی برد
هر دو را غرق زر و زیور کرد
آن گلوبند گهر را چون دید
دیده در دامن من گوهر کرد
نزد من دختر خود را بوسید
بوسه‌اش کار دو صد خنجر کرد
عیب من گفت همی نزد پدر
عیب جوئیش مرا مضطر کرد
همه ناراستی و تهمت بود
هر گواهی که در این محضر کرد
هر که بد کرد، بداندیش سپهر
کار او از همه کس بهتر کرد
تا نبیند پدرم روی مرا
دست بگرفت و بکوی اندر کرد
شب بجاروب و رفویم بگماشت
روزم آوارهٔ بام و در کرد
پدر از درد من آگاه نشد
هر چه او گفت ز من، باور کرد
چرخ را عادت دیرین این بود
که به افتاده، نظر کمتر کرد
مادرم مرد و مرا در یم دهر
چو یکی کشتی بی لنگر کرد
آسمان، خرمن امید مرا
ز یکی صاعقه خاکستر کرد
چه حکایت کنم از ساقی بخت
که چو خونابه درین ساغر کرد
مادرم بال و پرم بود و شکست
مرغ، پرواز ببال و پر کرد
من، سیه روز نبودم ز ازل
هر چه کرد، این فلک اخضر کرد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

خوانش ها

تیره‌بخت به خوانش طوبی برزگر
شمارهٔ ۴۳ - تیره‌بخت به خوانش عندلیب
شمارهٔ ۴۳ - تیره‌بخت به خوانش فرهاد بشیریان

حاشیه ها

1389/11/05 10:02
علی مختاری

با سلام . اگر دوستی هست که مصداق این شعر باشد ؛ دوست دارم سرگذشت خودرا حاشیه نویسی کند تا باعث عبرت دیگران شود وخدای ناکرده یتیمهای شهر ما دچار چنین مشکلاتی نشوند. باتشکر

1400/05/04 18:08
ملیکا رضایی

امید که هیچ کودکی و نوجوانی و در کل هیچ فرزندی این مشکلات را نبیند ...فکر نکنم کسی بتواند ابنن خاطرات آزرده کننده را حاشیه کند ،ولی هستند اطراف مان بسیار ،که اینگونه باشند ...

 

شعر به شیرینی تمام ،و به بهترین شکل ممکن توصیف کرده ...من که با این شعر اشک ریختم ... .

درود ...

1393/12/24 13:02
درسا مرادی

با سلام خدمت شما، میخواهم بدونم معنی بیت (به سخن گفتن من....)چیست؟ با تشکر

1393/12/24 19:02
merce

جناب درسا مرادی عزیز
بسخن گفتن من خرده گرفت
روز و شب در دل من نشتر کرد
یعنی اگر حرفی من می زدم از من ایراد می گرفت با این کارش
انگار که به دل من شب و روز سوزن فرو می کرد
با احترام

1399/10/28 16:12
یسنا

چرخ را عادت دیرین این بود
که به افتاده، نظر کمتر کرد.....
چه واقعیت تلخی....

1401/07/20 18:10
مجتبی

چنان این اشعار درد و سوز دارد که گویی بانو اعتصامی خود این تلخی ها را تجربه کرده!!
روحت شاد و یادت گرامی....

1401/10/01 16:01
بیگانه

واقعا این شعر درد و سوز زیادی دارد 

1402/04/22 04:06
الیاس سپهر

آسمان، خرمن امید مرا

 

ز یکی صاعقه خاکستر کرد

مادر یعنی امید یعنی اولین وطن تا وقتی هست و آخرین تبعید گاه وقتی که نیست 

 

 

1402/07/21 12:10
عباس صادقی

واقعاً زیبا درد این گروه از جامعه رو بیان کردند. 

1403/06/10 16:09
am

اینکه خاک سیهش بالین است

احتر چرخ ادب پروین است

حتما پیشنهاد میکنم  زندگی نامه ای این بانوی بزرگ را مطالعه کنید

اونوقت متوجه میشید چرا شعراش همیشه بر دل مینشیند

1403/06/21 18:09
فاطمه دِل سَبُک (مهر۱۳۲۵ - تیر۱۴۰۲/یزد)

مادرم مُرد و  مرا  در یَمِ دَهر

چو یکی  کشتیِ بی لنگر کرد

 

آسمان،  خرمنِ  امیّدِ  مرا

زِ یکی صاعقه خاکستر کرد

 

مادرم بال و پرم بود و شکست

مرغ،  پرواز  به بال  و  پر  کرد