بخش ۲۱ - در قسمت کتاب
دوش کردم به خرمی عزمی
که بدین جام نو کنم بزمی
دل چو در خانه مست شد زین می
رخ به صحرا نهاد و من در پی
بنشستیم چون به دشت آمد
جام پر کرد و می به گشت آمد
بادهای بود سخت مرد انداز
شد حسابی ضرورت از آغاز
با که و کی؟چگونه؟ چند خورد؟
تا شود مست و ره به خانه برد
چو ز من دور گشت مستوری
برگرفتم علم به دستوری
قسمتی راست کردمش به سه دور
تا بهنوشندهبر نباشد جور
دور اول نشاط بخشد و نور
کند از دیده خواب غفلت دور
اندر آید سرت به گفت و بگوی
عالمی دیگرت نماید روی
دومین دور شیرگیر کند
در فنون هنر بصیر کند
راه یابی به آزمایشها
پرده بر خیزد از نمایشها
در سوم دور چون کنی نوشش
بنماند نهاد را پوشش
روح را قوت شباب دهد
سر آز و امل به خواب دهد
این سه دور ار به سر توانی برد
راه ازینجا بدر توانی برد
بخش ۲۰ - در مضمون این کتاب: نامهٔ اولیاست این نامهبخش ۲۲ - دور اول در مبدا آفرینش: روز شد، ای حکیم،از آن منزل
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دوش کردم به خرمی عزمی
که بدین جام نو کنم بزمی
هوش مصنوعی: دیروز تصمیم گرفتم با شادی و خوشحالی در یک میهمانی شرکت کنم و از جام تازهای نوشیدنی بنوشم.
دل چو در خانه مست شد زین می
رخ به صحرا نهاد و من در پی
هوش مصنوعی: دل که تحت تأثیر این شراب قرار گرفت، از خانه خارج شد و به سوی دشت رفت و من نیز در پی آن رفتم.
بنشستیم چون به دشت آمد
جام پر کرد و می به گشت آمد
هوش مصنوعی: ما در دشت نشسته بودیم، جامی پر کردیم و به گرد خود مشغول گشت و گفتگو شدیم.
بادهای بود سخت مرد انداز
شد حسابی ضرورت از آغاز
هوش مصنوعی: یک نوشیدنی بود که تأثیر عمیقی بر انسان میگذارد و از همان ابتدا نیاز و ضرورت آن احساس میشد.
با که و کی؟چگونه؟ چند خورد؟
تا شود مست و ره به خانه برد
هوش مصنوعی: با کی و چه کسی؟ چگونه و چند بار باید بنوشد تا مست شود و راه خانهاش را پیدا کند؟
چو ز من دور گشت مستوری
برگرفتم علم به دستوری
هوش مصنوعی: وقتی که از من دور شدی، پنهانکردن خود را کنار گذاشتم و با ارادهای قوی، علم و دانش را در دست گرفتم.
قسمتی راست کردمش به سه دور
تا بهنوشندهبر نباشد جور
هوش مصنوعی: من قسمتی از کار را به طرز صحیحی انجام دادم و به سه بخش تقسیم کردم تا هیچ فشاری به نویسنده وارد نشود.
دور اول نشاط بخشد و نور
کند از دیده خواب غفلت دور
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که در ابتدای کار یا یک مرحله جدید، انرژی و شوری تازه به آدم میدهد و به او کمک میکند تا از خواب غفلت بیدار شود و به زندگی یا اهدافش روشنایی ببخشد.
اندر آید سرت به گفت و بگوی
عالمی دیگرت نماید روی
هوش مصنوعی: اگر با دیگران صحبت کنی و کلامت را به اشتراک بگذاری، ممکن است دنیای متفاوتی را تجربه کنی و چهرهای جدید از واقعیت برایت نمایان شود.
دومین دور شیرگیر کند
در فنون هنر بصیر کند
هوش مصنوعی: دومین بار در میدان هنر، شیر قویتر و ماهرتر میشود و تواناییهایش را در درک عمیقتر موضوعات بهبود میبخشد.
راه یابی به آزمایشها
پرده بر خیزد از نمایشها
هوش مصنوعی: تجربه کردن و آزمودن، حقیقت را از ظاهر آشکار میکند.
در سوم دور چون کنی نوشش
بنماند نهاد را پوشش
هوش مصنوعی: وقتی که به دور سوم میرسی و از شوق نوشیدن میکنی، دیگر هیچ چیزی نمیتواند تو را از آن لذت و زیبایی بازدارد.
روح را قوت شباب دهد
سر آز و امل به خواب دهد
هوش مصنوعی: آرزوی آزادی و امید به آینده، باعث میشود که جوانی و زندگی پرشور به روح انسان انرژی بخشد و از خواب و کسالت دورش کند.
این سه دور ار به سر توانی برد
راه ازینجا بدر توانی برد
هوش مصنوعی: اگر بتوانی این سه دور را به پایان برسانی، از اینجا به سمت تو راهی خواهیم یافت.