گنجور

غزل شمارهٔ ۷۹۲

شب هجرانت، ای دلبر، شب یلداست پنداری
رخت نوروز و دیدار تو عید ماست پنداری
قدم بالای چون سرو تو خم کردست و این مشکل
که بالای تو گر گوید: نکردم، راست پنداری
دمی نزدیک مهجوران نیایی هیچ و ننشینی
طریق دلنوازی از جهان برخاست پنداری
دلت سختست و مژگان تیر، در کار من مسکین
بدان نسبت که مژگان خار و دل برجاست پنداری
خطا زلفت کند، آخر دلم را در گنه آری
جنایت خود کنی و آنگاه جرم از ماست پنداری
ز هجر عنبر زلف و فراق درد دندانت
دو چشم اوحدی هر شب یکی دریاست پنداری

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شب هجرانت، ای دلبر، شب یلداست پنداری
رخت نوروز و دیدار تو عید ماست پنداری
هوش مصنوعی: در شب جدایی تو، ای محبوب، انگار که شب یلداست. گویی که زیبایی تو همانند نوروز و دیدار تو، جشن و شادمانی ماست.
قدم بالای چون سرو تو خم کردست و این مشکل
که بالای تو گر گوید: نکردم، راست پنداری
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این است که وقتی کسی به خاطر قد بلند و استواری تو خم می‌شود، این به معنای ضعف یا کوتاهی او نیست. بلکه این وضعیت نشان‌دهنده شخصیت و ویژگی‌های تو است و اگر کسی هم بگوید که این کار را به عمد نکرده، به حقیقت و درستی این گفته اعتقاد نخواهی داشت.
دمی نزدیک مهجوران نیایی هیچ و ننشینی
طریق دلنوازی از جهان برخاست پنداری
هوش مصنوعی: هرگز برای لحظه‌ای هم نزدیک کسانی که دور افتاده‌اند نیا، و در این دنیا از راهی که دلنشین است، نمی‌توانی بنشینی و به آرامش دست یابی.
دلت سختست و مژگان تیر، در کار من مسکین
بدان نسبت که مژگان خار و دل برجاست پنداری
هوش مصنوعی: دل تو سخت و مژگان تو مانند تیر است. نسبت به منِ بیچاره، گویی مژگان تو مانند خار و دل تو در جایی بلند قرار دارد.
خطا زلفت کند، آخر دلم را در گنه آری
جنایت خود کنی و آنگاه جرم از ماست پنداری
هوش مصنوعی: زلف تو باعث بروز خطا و اشتباه در دل من شده، اما تو خود را مقصر نمی‌دانی و گناه را به گردن من می‌گذاری.
ز هجر عنبر زلف و فراق درد دندانت
دو چشم اوحدی هر شب یکی دریاست پنداری
هوش مصنوعی: هیچ وقت از یاد بردن زلف معطر و فراق دردناک دندان یار آسان نمی‌شود. با هر شب، دو چشم تو به مانند دریای عمیق و پر از احساس می‌است.

حاشیه ها

1392/09/21 02:12
سمیرا

به گمانم در بیت یک، «شب هجرانت، ای دلبر» نیازی به ویرگول ندارد و با توجه به وزن شعر، باید بدون مکث خوانده شود.