اوحدیغزل شمارهٔ ۷۶۵
میی کو ترا میرهاند ز مستی
حلالت از آن می خرابی و مستی
بت تست نفس تو در کعبهٔ تن
خلیل خدایی، گر این بت شکستی
عروس جهان را وفایی نباشد
به آخر بدانی که: دل در که بستی؟
نبینی به خود غیر ازین صوت و صورت
چه گویم؟ زهی! غافل از خود که هستی
تو آنروز گفتم: به منزل نیایی
که همراه میرفت و خوش می‌نشستی
در این باغ کش میوه زهرست یکسر
چه تریاک بهتر ز کوتاه دستی؟
چو باد ار طلب میکنی سرفرازی
منه دل برین خاک و بگذر، که رستی
خدای تو آن چیز مخصوص باشد
خدا را گر از بهر چیزیی پرستی
بلندی که میجویی آنروز یابی
که چون اوحدی رخ بپیچی ز پستی
اطلاعات
وزن: فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
میی کو ترا میرهاند ز مستی
حلالت از آن می خرابی و مستی
هوش مصنوعی: شرابی که تو را از مستی نجات می‌دهد، شاید باعث خرابی و مستی تو شود.
بت تست نفس تو در کعبهٔ تن
خلیل خدایی، گر این بت شکستی
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی به زیبایی و ذات معنوی انسان اشاره دارد. شخص به تمثال و خود واقعی‌اش پرداخته و به نشان دادن جایگاه والای او در میان موجودات اشاره می‌کند. در واقع، اگر این زیبایی و اصالت شکسته شود و از بین برود، مفهوم و ارزش‌های عمیق آن نیز آسیب خواهد دید.
عروس جهان را وفایی نباشد
به آخر بدانی که: دل در که بستی؟
هوش مصنوعی: عروس جهان هیچ‌گاه به وعده‌هایش وفا نمی‌کند و در پایان متوجه خواهی شد که دل خود را به چه کسی سپرده‌ای.
نبینی به خود غیر ازین صوت و صورت
چه گویم؟ زهی! غافل از خود که هستی
هوش مصنوعی: سخن از این است که وقتی به خود می‌نگرم و به جز صدا و ظاهرم چیزی نمی‌بینم، حیرت‌آور است! غافل از آنچه که حقیقتاً هستم.
تو آنروز گفتم: به منزل نیایی
که همراه میرفت و خوش می‌نشستی
هوش مصنوعی: در آن روز به تو گفتم که اگر به خانه نیایی، چراکه با دوستانت به خوبی وقت می‌گذرانی و لذت می‌بری.
در این باغ کش میوه زهرست یکسر
چه تریاک بهتر ز کوتاه دستی؟
هوش مصنوعی: در این باغ، میوه‌ای که به دست نمی‌آید و سمی است، بهتر از آن است که به چیزی محدود و کم‌ارزش مثل تریاک متوسل شوم.
چو باد ار طلب میکنی سرفرازی
منه دل برین خاک و بگذر، که رستی
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی به افتخار و عزت برسی، دل خود را به این زمین مشغول نکن و از آن بگذر، زیرا در این صورت آزاد خواهی شد.
خدای تو آن چیز مخصوص باشد
خدا را گر از بهر چیزیی پرستی
هوش مصنوعی: اگر خدا را فقط برای منافع خود بپرستی و نه به خاطر خودش، در حقیقت آن چیزی که می‌پرستی، خداوند نیست.
بلندی که میجویی آنروز یابی
که چون اوحدی رخ بپیچی ز پستی
هوش مصنوعی: آن بلندی و موفقیتی که به دنبالش هستی، روزی به دست می‌آوری؛ اما باید مانند اوحدی (شاعر معروف) از چیزهای نازل و کوچک دوری کنی و به سمت اهداف بزرگ‌تر بروی.