گنجور

غزل شمارهٔ ۷۶۳

دلم از چشم مستش زار و پردم چشمش از مستی
چه جای پنجه کردن بود ما را با چنان دستی؟
به جان در غیرتم از دل، که پیش اوست پیوسته
گرین غیرت بدیدی او بغیر ما نپیوستی
ز زخم چشم مستش گر بنالیدم روا باشد
که سختست این چنین تیری و آنگه از چنان شستی!
گر آن گلچهره را در دل نشان دوستی بودی
دل این خستگان هر دم به خار غم چرا خستی؟
به غیر از درددل چیزی ندیدم در فراق او
حکایت غیر ازین بودی مرا گر غیرتی هستی
ملامت گر ندید او را، از آن فریاد میدارد
اگر دیدی، نپندارم که از دامش برون جستی
نه یک دلبستگی دارد بدان زلف اوحدی، کو را
اگر پنجاه دل بودی به جان در زلف او بستی

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دلم از چشم مستش زار و پردم چشمش از مستی
چه جای پنجه کردن بود ما را با چنان دستی؟
هوش مصنوعی: دل من به خاطر نگاه دلتنگ‌کننده‌اش بسیار غمگین است و چشم او هم از شراب عشق سرمست است. در این وضعیت، ما چه جایگاهی برای دست زدن داریم وقتی با چنین دستی رو به‌رو هستیم؟
به جان در غیرتم از دل، که پیش اوست پیوسته
گرین غیرت بدیدی او بغیر ما نپیوستی
هوش مصنوعی: من به شدت به غیرتم اهمیت می‌دهم و از صمیم قلب احساس می‌کنم که اگر او این غیرت را درک کند، هرگز به کسی جز ما وابسته نمی‌شود.
ز زخم چشم مستش گر بنالیدم روا باشد
که سختست این چنین تیری و آنگه از چنان شستی!
هوش مصنوعی: اگر از درد و زخم چشمان زیبای محبوبم شکایت کنم، این کار برای من جایز است، چون این تیر عشق بسیار دردناک است و من از چنین کسی دشواری‌هایش را می‌کشم.
گر آن گلچهره را در دل نشان دوستی بودی
دل این خستگان هر دم به خار غم چرا خستی؟
هوش مصنوعی: اگر آن زیبای دل‌انگیز در دل محبت می‌داشت، پس چرا دل این خسته‌ها همیشه با زخم‌های غم می‌آزارد؟
به غیر از درددل چیزی ندیدم در فراق او
حکایت غیر ازین بودی مرا گر غیرتی هستی
هوش مصنوعی: در دوری او فقط از درد و دل حرف زدم و غیر از این چیزی نگفتم. اگر غیرتی داری، در زندگی‌ام تغییر کن.
ملامت گر ندید او را، از آن فریاد میدارد
اگر دیدی، نپندارم که از دامش برون جستی
هوش مصنوعی: اگر او را نمی‌بینی و از این موضوع ناراحت هستی، بدان که اگر او را دیدی، نباید خیال کنی که از چنگالش رهایی یافته‌ای.
نه یک دلبستگی دارد بدان زلف اوحدی، کو را
اگر پنجاه دل بودی به جان در زلف او بستی
هوش مصنوعی: هیچ علاقه و دلبستگی نسبت به زلف آن معشوق ندارد، حتی اگر کسی پنجاه دل نیز داشته باشد، همه آن دل‌ها را به جان خود در زلف او می‌سپارد.