گنجور

غزل شمارهٔ ۲۸۸

فرش زمردین به زمین در کشیده‌اند
و آنگه برو، ز گل، علم زر کشیده‌اند
دوشیزگان باغ طبقهای سیم و زر
بر سر نهاده، پیش صنوبر کشیده‌اند
آن سبزهای سایه نشین بین، که پیش گل
دامن ز ماهتاب وز خور در کشیده‌اند
گلها به دستیاری نم شاخ سبزه را
از خاک بر گرفته و در بر کشیده‌اند
بر لوح خاک صورت کرسی لاله را
گویی که عرشیان به قلم بر کشیده‌اند
خط بنفشه گرد رخ شاهدان باغ
هم تازه نقش بسته و هم تر کشیده‌اند
شب را و روز را به ترازوی مهر و ماه
دریاب تا: چگونه برابر کشیده‌اند؟
مرغان صبح خیز چو عشاق اشک ریز
در پرده‌های تیز فغان در کشیده‌اند
ترکان گل ز راوق شبنم شراب صرف
در جام لاله کرده و اندر کشیده‌اند
بر روی سوسن از خط رنگین نگاه کن
کز سیم و لاجورد و معصفر کشیده‌اند؟
با سروشان اگر نه خلافیست در ضمیر
این بیدها ز بهر چه خنجر کشیده‌اند؟
ای باغبان، به سرزنش بید و سرو کوش
تا خود چرا ز خط چمن سر کشیده اند
خرم دل آن کسان که درین دم به یاد دوست
چون اوحدی نشسته و ساغر کشیده‌اند

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فرش زمردین به زمین در کشیده‌اند
و آنگه برو، ز گل، علم زر کشیده‌اند
هوش مصنوعی: فرش سبز و زیبا را بر روی زمین گسترده‌اند و سپس از گل، نشانه‌ای از طلا را بر افراشته‌اند.
دوشیزگان باغ طبقهای سیم و زر
بر سر نهاده، پیش صنوبر کشیده‌اند
هوش مصنوعی: دختران جوان در باغ، بر سر خود سینی‌های نقره و طلا گذاشته و مقابل درخت صنوبر ایستاده‌اند.
آن سبزهای سایه نشین بین، که پیش گل
دامن ز ماهتاب وز خور در کشیده‌اند
هوش مصنوعی: آن گیاهان سبز که در سایه نشسته‌اند و دامن خود را از نور ماه و آفتاب پر کرده‌اند.
گلها به دستیاری نم شاخ سبزه را
از خاک بر گرفته و در بر کشیده‌اند
هوش مصنوعی: گل‌ها با کمک رطوبت، شاخ و برگ سبز را از دل خاک بیرون آورده و به سمت بالا می‌کشند.
بر لوح خاک صورت کرسی لاله را
گویی که عرشیان به قلم بر کشیده‌اند
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که بافت و زیبایی چهره لاله‌ها بر روی زمین، به گونه‌ای است که انگار فرشتگان با دقت و هنرمندی آن را طراحی کرده‌اند.
خط بنفشه گرد رخ شاهدان باغ
هم تازه نقش بسته و هم تر کشیده‌اند
هوش مصنوعی: خطوط بنفشه بر چهره زیبای جوانان باغ تازه و دلباز به نظر می‌رسد و به نرمی بر آنها نقش بسته است.
شب را و روز را به ترازوی مهر و ماه
دریاب تا: چگونه برابر کشیده‌اند؟
هوش مصنوعی: به شب و روز با نگاهی به محبت و زیبایی آن‌ها توجه کن تا بفهمی چگونه تعادل و هماهنگی بین این دو وجود دارد.
مرغان صبح خیز چو عشاق اشک ریز
در پرده‌های تیز فغان در کشیده‌اند
هوش مصنوعی: پرندگان صبح زود مانند عاشقان، اشک می‌ریزند و در پس پرده‌های نازک، ناله می‌کنند.
ترکان گل ز راوق شبنم شراب صرف
در جام لاله کرده و اندر کشیده‌اند
هوش مصنوعی: ترکان، گل‌هایی را که در شبنم شب درخشان شده‌اند، در گلابی از شراب ریخته و در جام لاله کشیده‌اند.
بر روی سوسن از خط رنگین نگاه کن
کز سیم و لاجورد و معصفر کشیده‌اند؟
هوش مصنوعی: به تماشای سوسن بنشین و زیبایی‌های آن را ببین، زیرا بر روی آن خطوطی رنگی از نقره، لاجورد و رنگ زرد پرچم کشیده‌اند.
با سروشان اگر نه خلافیست در ضمیر
این بیدها ز بهر چه خنجر کشیده‌اند؟
هوش مصنوعی: اگر برای این بیدها در دلشان چیزی وجود ندارد که با زیبا رویان تناقض داشته باشد، پس چرا به جنگ و خونریزی پرداخته‌اند؟
ای باغبان، به سرزنش بید و سرو کوش
تا خود چرا ز خط چمن سر کشیده اند
هوش مصنوعی: ای باغبان، به سراغ درختان بید و سرو برو و آن‌ها را سرزنش کن؛ تا بفهمی چرا خود را از خط چمن دور کرده‌اند.
خرم دل آن کسان که درین دم به یاد دوست
چون اوحدی نشسته و ساغر کشیده‌اند
هوش مصنوعی: دل شاد آن افرادی است که در این لحظه به یاد دوستشان همچون اوحدی نشسته و مشغول نوشیدن هستند.

حاشیه ها

1398/08/06 07:11
ضرغام

احسنت
بسیار زیبا و دلکش با توصیفات فوق العاده و تخیلات چشم گیر