گنجور

قصیدهٔ شمارهٔ ۲۲ - وله فی‌المناجات

گر گناهی کردم و دارم، خداوندا، ببخش
چون گنه را عذر می‌آرم، خداوندا، ببخش
پای خجلت را روایی نیست بر درگاه تو
دست حاجت پیش می‌دارم، خداوندا، ببخش
گر گناهم سخت بسیارست رحمت نیز هست
بر گناه سخت بسیارم، خداوندا، ببخش
چون پذیرفتار بدرفتار نادانان تویی
بر من نادان و رفتارم، خداوندا، ببخش
مایه‌داران نقد روز رفته بازآرند و من
بی زر این شهر و بازارم، خداوندا، ببخش
پیشت از روز الست آوردم اقرار «بلی»
هم بر آن پیشینه اقرارم، خداوندا: ببخش
بخششت عامست و می‌بخشی سزای هر کسی
گر به بخشایش سزاوارم، خداوندا، ببخش
ناامیدی بردم از یاران، که می‌اندوختم
روز نومیدی تویی یارم، خداوندا، ببخش
آبرویم نیست اندر جمع خاصان را، ولی
آب چشمم هست و می‌بارم، خداوندا، ببخش
عالمی بر عیب و تقصیرم تو، یارب دست گیر
واقفی بر غیب و اسرارم، خداوندا، ببخش
گفته‌ای: بر زاری افتادگان بخشش کنم
اینک آن افتادهٔ زارم، خداوندا، ببخش
با خروش سینهٔ زیرم، الهی، درپذیر
یا بر آب چشم بیدارم، خداوندا، ببخش
گر به دلداری دل مجروح من میلی نمود
بر دل مجروح و دلدارم، خداوندا، ببخش
ور چشیدم شربتی بیخود ز روی آرزو
ز آرزوی خود به آزارم، خداوندا، ببخش
اوحدی‌وار از گناه خود فغانی می‌کنم
بر فغان اوحدی‌وارم، خداوندا، ببخش

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گر گناهی کردم و دارم، خداوندا، ببخش
چون گنه را عذر می‌آرم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: اگر گناهی کرده‌ام و در حال حاضر تلاش می‌کنم، ای خدا، مرا ببخش. چون برای گناهم دلایل و عذرهایی دارم، ای خدا، مرا عفو کن.
پای خجلت را روایی نیست بر درگاه تو
دست حاجت پیش می‌دارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: عزت و کرامت تو به قدری بالاست که نمی‌توانم با شرم و خجالت به درگاهت بیایم. اما در دل به تو نیاز دارم و درخواست کمک می‌کنم، ای خداوند، مرا ببخش.
گر گناهم سخت بسیارست رحمت نیز هست
بر گناه سخت بسیارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: اگر گناهانم زیاد و سنگین باشد، رحمت تو نیز بزرگ و بی‌نهایت است. خداوندا، مرا ببخش.
چون پذیرفتار بدرفتار نادانان تویی
بر من نادان و رفتارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: وقتی که نادانان با رفتار بدشان من را می‌پذیرند، من هم نادان و با رفتار نادرست هستم. خداوندا، لطفاً مرا ببخش.
مایه‌داران نقد روز رفته بازآرند و من
بی زر این شهر و بازارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: ثروت‌مندان پول خود را برای خرید و فروش به بازار می‌آورند، اما من که بدون پول هستم، در این شهر و بازار چه جایی دارم؟ ای خدا، مرا ببخش.
پیشت از روز الست آوردم اقرار «بلی»
هم بر آن پیشینه اقرارم، خداوندا: ببخش
هوش مصنوعی: قبل از روز مشخصی که خداوند از بندگانش عهد گرفت، من به او اعتراف کردم و با کمال میل گفتم "بله". حالا از آن گذشته، از تو می‌خواهم که مرا ببخشی.
بخششت عامست و می‌بخشی سزای هر کسی
گر به بخشایش سزاوارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: خداوندا، تو رحمت و بخششت به همه رساست و هر کس که شایسته بخشش باشد را می‌بخشی. اگر من نیز شایسته بخشش هستم، لطفاً مرا ببخش.
ناامیدی بردم از یاران، که می‌اندوختم
روز نومیدی تویی یارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: از دوستانم ناامید شدم، چون در روزهای ناامیدی به یاد تو هستم، ای پروردگار، مرا ببخش.
آبرویم نیست اندر جمع خاصان را، ولی
آب چشمم هست و می‌بارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: آبرو و حیثیتم در کنار افراد خاص و محترم از میان رفته است، اما چشم‌های من پر از اشک است و مدام در حال گریه کردنم. ای خدا، لطفاً مرا ببخش.
عالمی بر عیب و تقصیرم تو، یارب دست گیر
واقفی بر غیب و اسرارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: ای خدای بزرگ، تو از عیوب و کمبودهایم باخبری، لطفاً به من یاری برسان. تو از رازها و مسائل hidden من آگاهی داری، پس مرا ببخش.
گفته‌ای: بر زاری افتادگان بخشش کنم
اینک آن افتادهٔ زارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: گفته‌ای که به افراد زار و غمگین کمک کنم، حالا خودم به حالت زار افتاده‌ام، خدایا، مرا ببخش.
با خروش سینهٔ زیرم، الهی، درپذیر
یا بر آب چشم بیدارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: با صدای دل‌نوازم، پروردگارا، تو را می‌طلبم، یا در اشک‌های بیدارم، ای خدا، مرا ببخش.
گر به دلداری دل مجروح من میلی نمود
بر دل مجروح و دلدارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: اگر دل پاره‌پاره‌ام را دلداری بدهی و بر دل جراحت‌زده‌ام نگری، ای خدا، مرا ببخش.
ور چشیدم شربتی بیخود ز روی آرزو
ز آرزوی خود به آزارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: اگر جرعه‌ای از شربتی بکشید که به خاطر آرزوهایتان شما را مست و بی‌خود کند، و از آرزوی خود به زحمت بیفتید، ای خدا، مرا ببخش.
اوحدی‌وار از گناه خود فغانی می‌کنم
بر فغان اوحدی‌وارم، خداوندا، ببخش
هوش مصنوعی: من از گناه خود به شدت گله‌مند و نالان هستم، و به درگاه تو ای خدا می‌طلبم که مرا ببخشی.

حاشیه ها

1394/10/08 02:01
علیرضا محدثی

در مصرع دوم بیت دوم :
دست حاجت پیش می‌دارم، خداوندا، ببخش
به نظر می رسد به جای " پیش می دارم " ، عبارت " پیش می آرم " صحیح تر باشد .
پیش داشتن دست ، نمی تواند صحیح باشد .

1394/10/08 02:01
علیرضا محدثی

در مصرع اول بیت دهم :
عالمی بر عیب و تقصیرم تو، یارب دست گیر
به جای " بر عیب " باید " پُر عیب " نوشته شود .

1397/03/11 03:06
حسین علویانی

سلام
در جواب آقای محدثی عزیز،مصرع اول بیت دهم درست نوشته شده ،(عالِمی بر عیب و تقصیرم،تو یارب دست گیر) یعنی پروردگارا به عیب و گناهان من آگاه هستی،دستم را بگیر