گنجور

غزل شمارهٔ ۸۲

کسی که بر اثر مدعای خویشتن است
کشیده تیغ ستم در قفای خویشتن است
کسی که مایه ی امکان و شأن مطلب دید
اگر ملول نشیند به جای خویشتن است
چنان ز فیض قناعت به عیش مشغولم
که نفس کام طلب در غذای خویشتن است
هزار معجزه بنمود عشق و عقل جهول
هنوز امت اندیشه های خویشتن است
عدیل فطرت عرفی است همت ساقی
که حاتم دگران و گدای خویشتن است

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کسی که بر اثر مدعای خویشتن است
کشیده تیغ ستم در قفای خویشتن است
هوش مصنوعی: کسی که به خاطر ادعاهای خودش، به ظلم به خود می‌پردازد، در واقع به خود آسیب می‌زند.
کسی که مایه ی امکان و شأن مطلب دید
اگر ملول نشیند به جای خویشتن است
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که اگر کسی قابلیت یا ارزش یک موضوع را درک کند و تصمیم بگیرد به طور منفعل و رنجور باقی بماند، در واقع او به جای خودش نشسته و از فرصت‌ها دور مانده است. به عبارت دیگر، فرد باید فعالیت و تلاشی برای استفاده از پتانسیل‌ها و توانایی‌هایش داشته باشد و در مقابل چالش‌ها تسلیم نشود.
چنان ز فیض قناعت به عیش مشغولم
که نفس کام طلب در غذای خویشتن است
هوش مصنوعی: من تا آنجا از نعمت قناعت لذت می‌برم که حتی آرزوی نیازهای خود را هم در زندگی‌ام حس نمی‌کنم.
هزار معجزه بنمود عشق و عقل جهول
هنوز امت اندیشه های خویشتن است
هوش مصنوعی: عشق هزاران شگفتی و نشانه را به نمایش گذاشته، اما عقل هنوز گمراه و ناآگاه مانده و افراد به کسب و کار و اندیشه‌های خود مشغولند.
عدیل فطرت عرفی است همت ساقی
که حاتم دگران و گدای خویشتن است
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که شخصیتی که مانند یک ساقی (سرویس‌دهنده) است، باید طبیعت و سرشت عرفانی داشته باشد. او باید از ویژگی‌های مثبت و سخاوتی چون حاتم (شخصیتی معروف به بخشش و generosity در تاریخ) برخوردار باشد، در حالی که در عین حال به خود و هویت خود نیز توجه داشته باشد. به بیان دیگر، او باید هم به دیگران کمک کند و هم به خود اهمیت بدهد.