گنجور

غزل شمارهٔ ۶

در نو بهار باده ننوشد کسی چرا
می در پیاله زهد فروشد کسی چرا
مرغان چنین به شوق و بهاران چنین به ذوق
همراه بلبلان نخروشد کسی چرا
سر رشته ی معامله در دست قسمت است
با دشمنان به مهر بجوشد کسی چرا
صد دشمنم به خون به حل و تشنه دوست هم
این بی خمار باده ننوشد کسی چرا
چون دمبدم عنایت توفیق ممکن است
در تنگنای نزع نکوشد کسی چرا
هم دوستی است عرفی و هم رفع دشمنی
عیب غنیم دوست بپوشد کسی چرا

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در نو بهار باده ننوشد کسی چرا
می در پیاله زهد فروشد کسی چرا
هوش مصنوعی: در اوایل بهار، کسی شراب نمی‌نوشد، پس چرا فردی در پیاله زهد و تقوا را می‌فروشد؟
مرغان چنین به شوق و بهاران چنین به ذوق
همراه بلبلان نخروشد کسی چرا
هوش مصنوعی: پرندگان به شوق و زیبایی بهار آواز سر می‌دهند و هیچ‌کس نیست که همراه بلبل‌ها نخواند و از این حال خوش بهره‌مند نشود.
سر رشته ی معامله در دست قسمت است
با دشمنان به مهر بجوشد کسی چرا
هوش مصنوعی: سرنوشت و قسمت در تصمیم‌گیری‌های زندگی ما تأثیر زیادی دارد و حتی در مواجهه با دشمنان، اگر کسی با محبت و دوستی رفتار کند، نتایج مثبت‌تری به دست می‌آورد.
صد دشمنم به خون به حل و تشنه دوست هم
این بی خمار باده ننوشد کسی چرا
هوش مصنوعی: من با وجود صد دشمن، با شوق و عطش به دوستی ام ادامه می‌دهم، اما هیچ‌کس به این آسانی از شراب عشق نمی‌نوشد. چرا که دوست داشتن و عشق به این سادگی‌ها نیست.
چون دمبدم عنایت توفیق ممکن است
در تنگنای نزع نکوشد کسی چرا
هوش مصنوعی: هر بار که لطف و موفقیت تو در دسترس است، چرا کسی در دشواری‌های جدایی تلاش نکند؟
هم دوستی است عرفی و هم رفع دشمنی
عیب غنیم دوست بپوشد کسی چرا
هوش مصنوعی: در این جهان، هم دوستی وجود دارد و هم عملکردی برای از بین بردن دشمنی. کسی که در دوستی عیب‌های دیگران را می‌پوشاند، در واقع از دوستی خود بهره‌برداری می‌کند. این کار نشان از بزرگواری و درک اوست.

حاشیه ها

1391/02/06 07:05
رسته

متن غزل از روی نسخۀ انصاری:
در نو بهار باده ننوشد کسی چرا
می در پیاله، زهد فروشد کسی چرا
مرغان چنین به شوق و بهاران چنین به ذوق
همراه بلبلان نخروشد کسی چرا
سر رشتۀ معامله در دست قسمت است
با دشمنان به مهر نجوشد کسی چرا
صد دشمنم به خون به حل و تشنه دوست هم
این بی خمار باده ننوشد کسی چرا
چون دمبدم عنایت توفیق ممکن است
در تنگنای نزع نکوشد کسی چرا
هم دوستی است عرفی و هم رفع دشمنی است
عیب غنیم و دوست نپوشد کسی چرا

1397/09/22 22:11
یکی بودم

سلام بیت 4. مصراع 1
صد دشمنم به خون به حل و تشنه دوست هم _ به حل احتمالا بهل باشه
که اون صدتا دشمن به خون تشنه را رها میکنه و میگه دوست هم به خونم تشنه است