گنجور

غزل شمارهٔ ۴۷

تاج زر گر بودش فتنه ی از بهر خود است
فتنه این است که در زیر کلاه نمد است
معنی تجربه بشناس و ره تجربه گیر
تا بدانی که تو را ظلم عدالت مدد است
در میانی خزف و گوهرم اندیشه به جاست
من که دی هر که نکو یافتم امروز بد است
گر شود جام بدل شخص مبدل نشود
هر کجا یا صنم آمد به زبان یا صمد است
حسد تهمت آزادی سروم بگداخت
این مرادی است که بر تهمت او هم حسد است
رقم هندسه عرفی منه اشعار مرا
هر جه زین باغ بروید گل سر سبد است

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تاج زر گر بودش فتنه ی از بهر خود است
فتنه این است که در زیر کلاه نمد است
هوش مصنوعی: اگر تاج زر هم باشد، فتنه‌ای از خودش ایجاد می‌کند. حقیقت این است که این فتنه زیر کلاه نمدی نهفته است.
معنی تجربه بشناس و ره تجربه گیر
تا بدانی که تو را ظلم عدالت مدد است
هوش مصنوعی: به تجربه اهمیت بده و از آن راه را یاد بگیر تا بفهمی که حتی در سختی‌ها و نازایدی‌ها، عدالت به تو کمک می‌کند.
در میانی خزف و گوهرم اندیشه به جاست
من که دی هر که نکو یافتم امروز بد است
هوش مصنوعی: من در بین چیزهای بی‌ارزش و باارزش هستم و فکر می‌کنم که امروز با وجود جستوجوهایم، کسی را که دیروز خوب به نظر می‌رسید، امروز او را بد می‌بینم.
گر شود جام بدل شخص مبدل نشود
هر کجا یا صنم آمد به زبان یا صمد است
هوش مصنوعی: اگر ظرفی تغییر کند، ماهیت آن تغییر نمی‌کند. هر کجا که اشاره‌ای به محبوب (صنم) یا یکتایی (صمد) شود، در واقع همان مفاهیم مطرح هستند.
حسد تهمت آزادی سروم بگداخت
این مرادی است که بر تهمت او هم حسد است
هوش مصنوعی: حسد و تهمت باعث می‌شود که آزادی فردی زیر سوال برود و این خود نشانه‌ای است از اینکه آن فرد نیز به حسد دیگری نسبت به خود دچار است.
رقم هندسه عرفی منه اشعار مرا
هر جه زین باغ بروید گل سر سبد است
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به زیبایی و خاص بودن اشعار خود اشاره می‌کند. او می‌گوید که اگرچه ممکن است در دنیای عرفی و معمولی معیارهایی برای زیبایی و هنر وجود داشته باشد، اما شعرهای او همچون گلی خاص و برجسته از میان گل‌های دیگر در یک باغ هستند که در هر مکانی که رشد کنند، همواره به چشم می‌آیند و مورد توجه قرار می‌گیرند.

حاشیه ها

1389/08/13 04:11
منصور محمدزاده

خواهشمند است موارد زیر را اصلاح فرمایید:
نادرست:
تاج زر گر بودش فتنه ی از بهر خود است
فتنه این است که در زیر کلاه نمد است
رقم هندسه عرفی منه اشعار مرا
هر جه زین باغ بروید گل سر سبد است
درست:
تاج زر گر بودش فتنه ای از بهر خود است
فتنه این است که در زیر کلاه نمد است
رقم هندسه عرفی منه اشعار مرا
هر چه زین باغ بروید گل سر سبد است