گنجور

غزل شمارهٔ ۳۱

دلم در کعبه‌ای رو کرد و همت جوید از دل‌ها
که خواهد ماندش از پی کعبه‌ها در طی منزل‌ها
تو افلاطون دلی، اندیشه را چین در جبین مفکن
در آن وادی که جز حسرت ندانی حل مشکل‌ها
مثالی گویمت عامی صفت بردار زآن نقشی
جمال کعبه نتوان دید، طی ناکرده منزل‌ها
اگر با میر محمل رمزی از دیر مغان گویم
جرس بگشاید و ناقوس بربندد به محمل‌ها
خدا را خانقاه کهنهٔ صوفی به رندان ده
که ایوان‌ها بسازند و بیارایند محفل‌ها
چو خون‌آلوده فردا خیزم و بر گرد او گردم
شهیدان محبت را ز حسرت خون شود دل‌ها
تماشا دوستی عرفی ولیکن وای بر جانت
اگر بر دارد از پیش نظر توفیق حایل‌ها

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دلم در کعبه‌ای رو کرد و همت جوید از دل‌ها
که خواهد ماندش از پی کعبه‌ها در طی منزل‌ها
هوش مصنوعی: دل من به سوی کعبه‌ای متمایل شده و آرزوی رسیدن به هدفی را دارد که در دل‌ها باقی می‌ماند، حتی پس از عبور از مسیرهای مختلف و کعبه‌های متفاوت.
تو افلاطون دلی، اندیشه را چین در جبین مفکن
در آن وادی که جز حسرت ندانی حل مشکل‌ها
هوش مصنوعی: تو دارای قلبی مانند افلاطون هستی، اما در اندیشه‌ات نباید دچار غفلت شوی. در آن جایی که تنها حسرت و افسوس وجود دارد، تلاش برای حل مسائل بی‌نتیجه خواهد بود.
مثالی گویمت عامی صفت بردار زآن نقشی
جمال کعبه نتوان دید، طی ناکرده منزل‌ها
هوش مصنوعی: بگذار تا برایت مثالی بزنم: مانند کسی که فقط با ظاهر و صفت‌های عمومی آشناست، نمی‌تواند زیبایی واقعی کعبه را ببیند. او نمی‌تواند به عمق و معنای واقعی دست یابد زیرا هنوز مراحل لازم را طی نکرده است.
اگر با میر محمل رمزی از دیر مغان گویم
جرس بگشاید و ناقوس بربندد به محمل‌ها
هوش مصنوعی: اگر من با فردی که بر روی ماشین اسب نشسته است، سخن عمیق و رمزی از قدیم شراب‌فروشان بگویم، صدای زنگ در خواهد آمد و ناقوس‌ها خاموش خواهند شد.
خدا را خانقاه کهنهٔ صوفی به رندان ده
که ایوان‌ها بسازند و بیارایند محفل‌ها
هوش مصنوعی: خدا را به مکانی که صوفی‌های قدیمی در آن جمع می‌شوند بدهید تا اهل دل بتوانند دور هم جمع شوند و فضایی زیبا و دل‌انگیز بسازند و محفل‌های شاد و پرمعنایی تشکیل دهند.
چو خون‌آلوده فردا خیزم و بر گرد او گردم
شهیدان محبت را ز حسرت خون شود دل‌ها
هوش مصنوعی: وقتی که فردا به خون آغشته برمی‌خیزم و دور او می‌چرخم، دل‌های عاشقان به خاطر حسرت، داغ و خونین می‌شود.
تماشا دوستی عرفی ولیکن وای بر جانت
اگر بر دارد از پیش نظر توفیق حایل‌ها
هوش مصنوعی: دوستی شگفت‌انگیز است، اما بیشتر از آن، وای به حال تو اگر موانع از چشمت دور شوند و نتوانی توفیق را در زندگی‌ات ببینی.

حاشیه ها

1397/09/23 21:11
یکی بودم

بیت 4 , مصراع 1
آخر مصرع دیر معان اشتباهه و دیر مغان درست , چون این غزل استقبال از حافظ هستش
بیت 6 مصراع 2
کلمه ی اول شهیدان هست که ظاهرا جای ی با ه عوض شده