گنجور

غزل شمارهٔ ۱۴

به زهر تشنه لبم با شکر چه کار مرا
دراز باد شبم با سحر چه کار مرا
مرا نشاط تماشا بس از بهشت وصال
به قیمت کم و بیش ثمر چه کار مرا
ز بهر کاوش دل اهل درد نیش طلب
من و نگاه تو، با نیشتر چه کار مرا
مرا فریب دهد ناله ای و به غم گوید
ز من ترانه شنو با اثر چه کار مرا
ز ناز شربت کوثر نمی چشیدم، آه
به آتش دل داغ جگر چه کار مرا
من و شکستن افغان به سینه در شب غم
به نغمه سنجی مرغ سحر چه کار مرا
چرا ز غرفی جانباز سر نمی طلبی
فدای تیغ تو جانم، به سر چه کار مرا

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به زهر تشنه لبم با شکر چه کار مرا
دراز باد شبم با سحر چه کار مرا
هوش مصنوعی: من به شدت تشنه‌ام و ناتوانی در تحمل درد را دارم، پس چه فایده‌ای از شیرینی و زندگی دارم؟ شب بسیار طولانی شده و صبح چه ارتباطی به من دارد؟
مرا نشاط تماشا بس از بهشت وصال
به قیمت کم و بیش ثمر چه کار مرا
هوش مصنوعی: من از تماشای بهشت وصال، بسیار شادمانم. اماچه فرقی دارد اگر قیمت این شادی کم یا زیاد باشد، برای من اهمیت ندارد.
ز بهر کاوش دل اهل درد نیش طلب
من و نگاه تو، با نیشتر چه کار مرا
هوش مصنوعی: برای جستجوی دل مردم آزارکشیده، نیش طلب من و نگاه تو چه فایده‌ای برای من دارد؟
مرا فریب دهد ناله ای و به غم گوید
ز من ترانه شنو با اثر چه کار مرا
هوش مصنوعی: صدای ناله‌ای می‌تواند مرا فریب دهد و به من بگوید که حداقل یک آهنگ غم‌انگیز از من بشنو. اما ببین، این ناله چه تأثیری بر زندگی من دارد.
ز ناز شربت کوثر نمی چشیدم، آه
به آتش دل داغ جگر چه کار مرا
هوش مصنوعی: از لطف و زیبایی شربت کوثر بهره‌ای نمی‌بردم، آه، چه کنم که آتش دل و درد جگر مرا می‌سوزاند.
من و شکستن افغان به سینه در شب غم
به نغمه سنجی مرغ سحر چه کار مرا
هوش مصنوعی: من در شب غم، صدای دل‌خراش خودم را حس می‌کنم، ولی جایی برای استفاده از نغمه‌های خوش مرغ سحر ندارم.
چرا ز غرفی جانباز سر نمی طلبی
فدای تیغ تو جانم، به سر چه کار مرا
هوش مصنوعی: چرا از جانبازان خواسته نمی‌شود که سر خود را به خاطر تو فدای شمشیرت کنند؟ من به خاطر چه چیزی باید جانم را فدای تو کنم؟

حاشیه ها

1389/08/11 00:11
منصور محمدزاده

خواهشمند است موارد زیر را اصلاح فرمایید:
نادرست:
چرا ز غرفی جانباز سر نمی طلبی
فدای تیغ تو جانم، به سر چه کار مرا
درست:
چرا ز عرفی جانباز سر نمی طلبی
فدای تیغ تو جانم، به سر چه کار مرا

مرا فریب دهد ناله و به غم گوید . صورت درست مصراع اول بیت چهارم است
« ای » بعد از ناله اضافه است
البته صورت دیگری هم می تواند صحیح باشد :
مرا فریب دهد ناله ای ، به غم گوید