غزل شمارهٔ ۵۰
جوقی قلندرانیم بر ما قلم نباشد
بود و وجود ما را باک از عدم نباشد
سلطان وقت خویشیم گرچه ز روی ظاهر
لشگر کشان ما را طبل و علم نباشد
مشتی مجردانیم بر فقر دل نهاده
گر هیچمان نباشد از هیچ غم نباشد
در دست و کیسهٔ ما دینار کس نبیند
بر سکهٔ دل ما نقش درم نباشد
جان در مراد یابی در حلقهای که مائیم
رندان بینوا را نیل و بقم نباشد
چون ما به هیچ حالی آزار کس نخواهیم
آزار خاطر ما شرط کرم نباشد
در راه پاکبازان گو لاف فقر کم زن
همچون عبید هر کو ثابت قدم نباشد
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جوقی قلندرانیم بر ما قلم نباشد
بود و وجود ما را باک از عدم نباشد
هوش مصنوعی: ما گروهی از عارفان و آزادگان هستیم که هیچکس نمیتواند بر ما خط و قانونی بیاورد. وجود ما برایمان مهم نیست و از نبودن خود نمیترسیم.
سلطان وقت خویشیم گرچه ز روی ظاهر
لشگر کشان ما را طبل و علم نباشد
هوش مصنوعی: ما در زمان خودمان مقام و سلطنت داریم، هرچند که از نظر ظاهری لشکری نداریم و ابزارهایی همچون طبل و پرچم در اختیارمان نیست.
مشتی مجردانیم بر فقر دل نهاده
گر هیچمان نباشد از هیچ غم نباشد
هوش مصنوعی: ما گروهی از افراد بینیاز هستیم که در دل خود به فقر انس یافتهایم. اگر چیزی نداشته باشیم، هیچ غمی نداریم.
در دست و کیسهٔ ما دینار کس نبیند
بر سکهٔ دل ما نقش درم نباشد
هوش مصنوعی: در دستان و کیسهٔ ما کسی دینار نمیبیند، چون بر سکهٔ دل ما نشانی از پول و ثروت نیست.
جان در مراد یابی در حلقهای که مائیم
رندان بینوا را نیل و بقم نباشد
هوش مصنوعی: در جستجوی هدف و آرزو، در جمع ما که در این مجالس با هم هستیم، دیگران که در سختی و بیچارگی زندگی میکنند، نمیتوانند به اهداف خود برسند.
چون ما به هیچ حالی آزار کس نخواهیم
آزار خاطر ما شرط کرم نباشد
هوش مصنوعی: ما به هیچ دلیلی کسی را آزار نخواهیم داد، بنابراین انتظار نداشته باشید که دل ما را به خاطر دیگری بیازارید.
در راه پاکبازان گو لاف فقر کم زن
همچون عبید هر کو ثابت قدم نباشد
هوش مصنوعی: در مسیر افرادی که به پاکی و صداقت معروف هستند، از فقر خود زیاد سخن مگوی. چون آن کسی که مثل عبید به راه خود ثابت و استوار نباشد، در واقع به هدفش نزدیک نخواهد شد.
حاشیه ها
1389/09/23 12:11
نریمان
در بیت دوم مصراع اول با توجه به تمام ضمایر در ابیات "خویشیم" درست است.
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.

عبید زاکانی