عبید زاکانیغزل شمارهٔ ۲۵
در خانه تا قرابهٔ ما پر شراب نیست
ما را قرار و راحت و آرام و خواب نیست
در خلوتی که باده و ساقی و شاهد است
حاجت به چنگ و بربط و نای و رباب نیست
خوش کن به باده وقت حریفان که پیش ما
عمری که خوش نمیگذرد در حساب نیست
اینک شراب اگر هوست میکند وضو
در آفتابه کن که در این خانه آب نیست
ما را که ملک فقر و قناعت مسلم است
حاجت به جود خسرو مالک رقاب نیست
همچون عبید خانهٔ هستی خراب کن
زیرا که جای گنج به جز در خراب نیست
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
در خانه تا قرابهٔ ما پر شراب نیست
ما را قرار و راحت و آرام و خواب نیست
هوش مصنوعی: تا زمانی که قرابهٔ ما پر از شراب نیست، در خانه‌مان نه آرامش و راحتی وجود دارد و نه خواب و آسایش.
در خلوتی که باده و ساقی و شاهد است
حاجت به چنگ و بربط و نای و رباب نیست
هوش مصنوعی: در فضایی که شراب و معشوق و دلدار حضور دارند، نیازی به آلات موسیقی مانند چنگ، بربط، نی و رباب نیست.
خوش کن به باده وقت حریفان که پیش ما
عمری که خوش نمیگذرد در حساب نیست
هوش مصنوعی: در جمع دوستان و هم‌نشینان، با خوشی و جشن بگذرانید؛ زیرا زمانی که با هم هستید، اهمیت بیشتری دارد و لحظات تلخ و ناخوشایند زندگی دیگر به حساب نمی‌آید.
اینک شراب اگر هوست میکند وضو
در آفتابه کن که در این خانه آب نیست
هوش مصنوعی: الان که شراب تو را به یاد خود مشغول کرده، اگر می‌خواهی خودت را تطهیر کنی، برو وضوی خود را در آفتابه بگیر، چون در این خانه آب وجود ندارد.
ما را که ملک فقر و قناعت مسلم است
حاجت به جود خسرو مالک رقاب نیست
هوش مصنوعی: ما که در فقر و قناعت زندگی می‌کنیم، نیازی به بخشش و generosity پادشاه نداریم.
همچون عبید خانهٔ هستی خراب کن
زیرا که جای گنج به جز در خراب نیست
هوش مصنوعی: مثل عبید، باید ویرانی خانهٔ وجود را تجربه کنی، زیرا گنجینه نمی‌تواند در جایی جز ویرانه‌ها یافت شود.
حاشیه ها
1389/08/21 12:11
نریمان
بیت چهارم مصراع اول اینگونه به نظر میرسد که به جای"شراب" ،"نماز" صحیح باشد.
---
پاسخ: در نسخهٔ چاپی در دسترس ما (تصحیح پرویز اتابکی) متن همین است (شراب).
1393/02/21 11:04
زنیکس
در جواب نریمان باید گفت که به مصرع دوم بیت چهارم دقت کنید که آمده است:"در آفتابه کن"
نماز را که نمی شود در آفتابه کرد!
لذا همان شراب صحیح است.
1394/09/30 03:11
علی
بیت چهارم بعد. از شراب هست هم میتواند اضافه شود تا مفهوم کامل تر شود البته نظر. کاملا شخصی است
1403/01/10 00:04
جودی ابوت
اینک شراب اگر هوست میکند وضو
در آفتابه کن که در این خانه آب نیست
یعنی چی؟
1403/01/12 02:04
الف رسته
اینک شراب، اگر هوست میکند وضو
در آفتابه کن که در این خانه آب نیست
اگر هوس وضو داری، شراب در آفتابه کن چون در این خانه آب نیست.