نورعلیشاهشمارهٔ ۴۴
ای روشنی چشم مرا روی تو باعث
وی تیره گی بخت مرا موی تو باعث
دیوانگی و شورش و آشفتگیم را
شد سلسله حلقه گیسوی تو باعث
بیمار غمت چند بود در دل شب ها
بر سوزش آهم شرر خوی تو باعث
هر سحر که سر میزند از غمزه خوبان
باشد همه را نرگس جادوی تو باعث
هم بر گره رشته زنار بتان را
تاب و شکن طره هندوی تو باعث
هم برگل رنگین ز شمیم خوش گلزار
نسرین گل و غالیه موی تو باعث
هم سرو روان را بخرامیدن موزون
رفتار خوش قامت دلجوی تو باعث
در کعبه و در میکده محراب و صنم را
بر جلوه گریها خم ابروی تو باعث
چون نور مرا بر گهر سلک تجلی
پیوسته فروغ رخ نیکوی تو باعث
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای روشنی چشم مرا روی تو باعث
وی تیره گی بخت مرا موی تو باعث
هوش مصنوعی: ای روشنایی چشم من، چهره تو باعث روشنی زندگی‌ام است، اما موهای تو باعث تیرگی بخت و سرنوشتم می‌شود.
دیوانگی و شورش و آشفتگیم را
شد سلسله حلقه گیسوی تو باعث
هوش مصنوعی: دیوانگی و شوریدگی و آشفتگی من، نتیجه و پیوندی است که به خاطر زیبایی و جذابیت گیسوان تو به وجود آمده است.
بیمار غمت چند بود در دل شب ها
بر سوزش آهم شرر خوی تو باعث
هوش مصنوعی: در دل شب‌ها، درد و اندوهی که از جدایی‌ات به جان دارم، همچنان با آتش سوزش آهم شعله‌ور است.
هر سحر که سر میزند از غمزه خوبان
باشد همه را نرگس جادوی تو باعث
هوش مصنوعی: هر صبح که شروع می‌شود، زیبا رویان با نگاه‌های فریبنده خود باعث ایجاد غم و شوق در دل مردم می‌شوند و نرگس تو، که جادویی خاص دارد، همه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
هم بر گره رشته زنار بتان را
تاب و شکن طره هندوی تو باعث
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به زیبایی و جذابیت‌های یک معشوق است. گره رشته‌ها و تاب و شکن موهای او، به نوعی نماد زیبایی و دلربایی اوست. این تصویر به طور کلی نشان‌دهنده‌ی محبت و عشق عمیق شاعر به معشوقش و تأثیر او بر زندگی‌اش است.
هم برگل رنگین ز شمیم خوش گلزار
نسرین گل و غالیه موی تو باعث
هوش مصنوعی: این شعر به زیبایی‌های طبیعت و رابطه آن با زیبایی‌های معشوق اشاره دارد. در آن، به عطر و بوی خوش گل‌ها اشاره می‌شود که به گلزارها تازگی و طراوت می‌بخشد. همچنین، رنگارنگ بودن گل‌ها و جلوه‌های طبیعی را با زیبایی موی معشوق مقایسه می‌کند. در کل، این ابیات بر هم‌نشینی زیبایی‌های طبیعی و انسانی تأکید می‌کنند و نشان‌دهنده ارادت شاعر به محبوبش هستند.
هم سرو روان را بخرامیدن موزون
رفتار خوش قامت دلجوی تو باعث
هوش مصنوعی: وقتی تو با قامت زیبا و رفتار دلنشینت به رقص درمی‌آیی، حتی سروهای باریک و افراشته نیز به حرکت درمی‌آیند و جنبه‌ای موزون و هماهنگ به خود می‌گیرند.
در کعبه و در میکده محراب و صنم را
بر جلوه گریها خم ابروی تو باعث
هوش مصنوعی: در کعبه و در میکده، زیبایی‌ها و جلوه‌ها به دلیل خم ابرویت تحت تأثیر قرار دارد.
چون نور مرا بر گهر سلک تجلی
پیوسته فروغ رخ نیکوی تو باعث
هوش مصنوعی: چون نور من بر دُرّ لؤلؤی تجلی مداوم است، روشنی چهره نیکویت علت این درخشش است.