گنجور

شمارهٔ ۲

دمی خواندم من خاکی کتاب آسمانی را
که دانستم ز دل پاکی علوم دو جهانی را
نه عالم بود نه آدم نه با سرت سری محرم
که علمت کرد در یکدم عیان کنز نهانی را
چو علمت را عیان آمد ازو پیدا جهان آمد
بجسم مرده جان آمد همه انسی و جانی را
بدانستند چون اشیاء ترا یکتای بی همتا
نمودند از پیت گویا زبان بی زبانی را
یکی در ذکر تمجیدت یکی در فکر تحمیدت
گشوده باب توحیدت در درج معانی را
ز امر تست گلریزی خزان عمر پیری را
ز حکم تست سر سبزی بهار نوجوانی را
برو ای زاهد خود بین ملاف از خویشتن چندین
چو نور بینوا بر چین بساط نکته دانی را

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دمی خواندم من خاکی کتاب آسمانی را
که دانستم ز دل پاکی علوم دو جهانی را
هوش مصنوعی: لحظه‌ای کتاب آسمانی را با زبانی خاکی و ساده خواندم و به این نتیجه رسیدم که از دل پاک، دانش‌های دو جهان به‌دست می‌آید.
نه عالم بود نه آدم نه با سرت سری محرم
که علمت کرد در یکدم عیان کنز نهانی را
هوش مصنوعی: نه کسی عالم بود، نه کسی انسان، و نه کسی رازدار که در یک لحظه، گنج پنهان را برای تو آشکار کند.
چو علمت را عیان آمد ازو پیدا جهان آمد
بجسم مرده جان آمد همه انسی و جانی را
هوش مصنوعی: زمانی که علم و دانایی تو به وضوح نمایان شد، جهان را در قامت یک جسم بی‌جان مشاهده کردی که جان و روح همه موجودات به آن تعلق دارد.
بدانستند چون اشیاء ترا یکتای بی همتا
نمودند از پیت گویا زبان بی زبانی را
هوش مصنوعی: آنها فهمیدند که تو چقدر بی‌همتا هستی و از دل شگفتی و شگفتی‌های خود، توانسته‌اند احساسات عمیق و زبان بی‌زبانی خود را به تصویر بکشند.
یکی در ذکر تمجیدت یکی در فکر تحمیدت
گشوده باب توحیدت در درج معانی را
هوش مصنوعی: یکی در ستایش تو مشغول ذکر توست و دیگری در اندیشه شکر و سپاس تو. در اینجا، درهای یکتایی و معانی عمیق گشوده شده است.
ز امر تست گلریزی خزان عمر پیری را
ز حکم تست سر سبزی بهار نوجوانی را
هوش مصنوعی: از دستورات توست که در فصل سرما، جوانی و سرسبزی بهار را به زندگی می‌آورد و همچنین نشان می‌دهد که در پیری، زندگی به رنگ و بویی دیگر در می‌آید.
برو ای زاهد خود بین ملاف از خویشتن چندین
چو نور بینوا بر چین بساط نکته دانی را
هوش مصنوعی: ای زاهد، خودت را ببین و از خودت آگاه باش. تو مانند نور بی‌نوا می‌درخشی؛ پس بی‌جهت در کار نکته‌دانان دخالت نکن و از جدل دوری کن.