حکیم نزاریشمارهٔ ۳۵۲
تا دل مجنون ما راه قلندر گرفت
هر چه نه لیلیش بود از همه دل برگرفت
سر به گریبان عشق برزد و مردانه وار
جان به میان برنهاد دامن دل برگرفت
عشق چو از کنج غیب راه کمین برگشاد
دل ز سر جان برفت سر کم افسر گرفت
باز چو برخاستم از روش نام و ننگ
بار دگر طعنه زن ولوله از سر گرفت
بی خبران را چه بیم از اثر برق عشق
عشق نه آن است کو با همه کس درگرفت
در حق هر بی هنر عشق نظر کی کند
خضر به مقصد رسید رنج سکندر گرفت
سوز نزاری ز جان بس که علم برکشید
قبّه ی مینا بسوخت گنبد اخضر گرفت
اطلاعات
وزن: مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: مصطفی علیزاده و دوستان
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
تا دل مجنون ما راه قلندر گرفت
هر چه نه لیلیش بود از همه دل برگرفت
هوش مصنوعی: وقتی دل مجنون ما به سمت راه قلندر رفت، هر چیزی که لیلی او نبود را از همه دل کند.
سر به گریبان عشق برزد و مردانه وار
جان به میان برنهاد دامن دل برگرفت
هوش مصنوعی: با شجاعت و لیاقت به عشق پناه آورد و جان خود را در این مسیر فدا کرد، در حالی که بهطور جدی و با احساس، دلش را از هر گونه قید و بند رها کرد.
عشق چو از کنج غیب راه کمین برگشاد
دل ز سر جان برفت سر کم افسر گرفت
هوش مصنوعی: عشق وقتی از گوشهی ناشناختههای عالم وارد میشود، دل را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد و جان انسان را از دستش میگیرد، به طوری که دیگر از مقام و موقعیت خود کماثر میشود.
باز چو برخاستم از روش نام و ننگ
بار دگر طعنه زن ولوله از سر گرفت
هوش مصنوعی: وقتی دوباره از خواب بیدار شدم، طرز تفکر و نگرانیهایم دربارهی نام و آبرو دوباره به سراغم آمد و این موضوع دوباره باعث ناراحتی و دردسر شد.
بی خبران را چه بیم از اثر برق عشق
عشق نه آن است کو با همه کس درگرفت
هوش مصنوعی: افراد نادان نگران تأثیر عشق نیستند، زیرا عشق واقعی چیزی نیست که با هر کسی سریعاً برقرار شود.
در حق هر بی هنر عشق نظر کی کند
خضر به مقصد رسید رنج سکندر گرفت
هوش مصنوعی: عشق به افرادی که هنری ندارند توجهی نمیکند. خضر (نماد دانایی و هدایت) به کسانی که به مقصد رسیدهاند، نگاهی میاندازد، اما در عوض سکندر (نماد قدرت و تلاش) با رنج و زحمتی که کشیده، موفقیت را به دست آورده است.
سوز نزاری ز جان بس که علم برکشید
قبّه ی مینا بسوخت گنبد اخضر گرفت
هوش مصنوعی: عشق و احساس شدیدی در دل وجود دارد که باعث میشود تمام زندگی و آرزوها هم چون گنبدی سبز و زیبا در آتش سوزان عشق بسوزند و نابود شوند. در حقیقت، این عشق به شدت تاثیرگذار است و تمام شخصیت آدمی را تحت تأثیر قرار میدهد.