حکیم نزاریشمارهٔ ۳۳۰
ایبها العشّاق این کار به آسانی نیست
عشق کآسودگی تن طلبد جانی نیست
میل دل را نظر خاطر جان کی باشد
نفس بل هوسی چون دم رحمانی نیست
حجّتی نیست که خاصیت روحانی چیست
آن که در علّت روحانی و انسانی نیست
جوهر عشق تو کی بی غرض آمد کز عشق
کلّ مقصود تو جز شهوت شیطانی نیست
از محمّد چه زنی لاف که در باطن تو
روش بوذری و سیرت سلمانی نیست
صورت کج نتوان گفت بود سیرت راست
به مسلمانی کاین راه مسلمانی نیست
گو نه خضرست هر آن کس که بود خضراپوش
رند بودن به صفت زاهد یزدانی نیست
آخر ای دیو صفت فرش چه می آرایی
هر سلیمانی را فرّ سلیمانی نیست
بوش کم کن که گر از کبر توان سلطان بود
در سر هیچ گدا نیست که سلطانی نیست
پیش احمق مبر این رمز نزاری کان جا
هیچ دانستنی یی با تو چو نادانی نیست
سخن عشق ترا حوصله ای می باید
مرغ اسرا تو در هر قفس ارزانی نیست
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: مصطفی علیزاده و دوستان
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ایبها العشّاق این کار به آسانی نیست
عشق کآسودگی تن طلبد جانی نیست
هوش مصنوعی: عشق برای عاشقان کار سادهای نیست، زیرا کسی که به دنبال آرامش جسم است، هرگز به عشق واقعی نمیرسد.
میل دل را نظر خاطر جان کی باشد
نفس بل هوسی چون دم رحمانی نیست
هوش مصنوعی: اشتیاق دل، وابسته به خلوص نیت و توجه روح است. نفس و خواهشها چیزی جز آرزوهایی زودگذر نیستند که مانند نفس رحمان، لحظهای و گذرا هستند.
حجّتی نیست که خاصیت روحانی چیست
آن که در علّت روحانی و انسانی نیست
هوش مصنوعی: دلیلی وجود ندارد که بگوییم ویژگی روحانی چیست، زیرا کسی که در زمینهٔ علل روحانی و انسانی نیست، نمیتواند به درک درستی از آن برسد.
جوهر عشق تو کی بی غرض آمد کز عشق
کلّ مقصود تو جز شهوت شیطانی نیست
هوش مصنوعی: عشق حقیقی تو به هیچ وجه بدون هدف نیست و همهی خواستهها و مقاصد در عشق، جز تمایلات نفسانی و شیطانی، نیست.
از محمّد چه زنی لاف که در باطن تو
روش بوذری و سیرت سلمانی نیست
هوش مصنوعی: از محمد سخن نزن که در دل تو حقیقتی وجود ندارد و رفتار تو نشان دهندهی روحیهای از نوع دیگر است.
صورت کج نتوان گفت بود سیرت راست
به مسلمانی کاین راه مسلمانی نیست
هوش مصنوعی: اگر چهرهای ناهموار را ببینیم، نمیتوان گفت که باطن و سیرت آن فرد درست و صحیح است. زیرا در حقیقت، این رفتار و ظاهر به معنای واقعی مسلمان بودن نیست.
گو نه خضرست هر آن کس که بود خضراپوش
رند بودن به صفت زاهد یزدانی نیست
هوش مصنوعی: هر فردی که لباس سبز بر تن دارد، لزوماً خضر نیست. رند بودن به صفات زاهدانی با ذات پاک و الهی در تضاد است.
آخر ای دیو صفت فرش چه می آرایی
هر سلیمانی را فرّ سلیمانی نیست
هوش مصنوعی: ای موجود دیو مانند، چرا چنین زرق و برقی به نمایش میگذاری؟ زیرا هر کسی مانند سلیمان نیست و جلال و شکوه سلیمان را ندارد.
بوش کم کن که گر از کبر توان سلطان بود
در سر هیچ گدا نیست که سلطانی نیست
هوش مصنوعی: صدای خود را کم کن، زیرا اگر بزرگی و arrogans در سر کسی باشد، هیچ گدا و بیمقداری نمیتواند ادعای سلطنت و بزرگمنشی داشته باشد.
پیش احمق مبر این رمز نزاری کان جا
هیچ دانستنی یی با تو چو نادانی نیست
هوش مصنوعی: در کنار فرد احمق، این راز را مطرح نکن، زیرا آنجا هیچ دانشی وجود ندارد و تو نیز از آن نادانی.
سخن عشق ترا حوصله ای می باید
مرغ اسرا تو در هر قفس ارزانی نیست
هوش مصنوعی: برای درک عشق، باید صبر و حوصلهای داشته باشی؛ چرا که زیبایی روح و جوانی تو، مانند پرندهای است که در هر قفسی نمیتواند خود را نشان دهد.