گنجور

شمارهٔ ۳۲۹

هر چه نسیه ست جز خیالی نیست
پس خیال تو جز محالی نیست
هر را نقد وقت نیست به دست
روی او بیش در ضلالی نیست
ملک باقی طلب که باقی را
ابد الآبدین زوالی نیست
عدمی مطلق است ناقص را
اگرش روی در کمالی نیست
گر قناعت کند بیاسوده ست
هر که را مالی و منالی نیست
عاشقانیم و عقل ناقص را
در مقامات ما مجالی نیست
بی خود از در در آ و او را بین
زین پسندیده تر وصالی نیست
هر که او را به چشم او بیند
جام جم پیش او سفالی نیست
بستان جام ما که در چشمه
خضر را هم چنین زلالی نیست
هم ز جایی ست این اشارت ها
بشنو سرسری مقالی نیست
ای پسر بر امید نسیه مباش
هر چه نسیه است جز خیالی نیست
چون نزاری همیشه بی خود باش
زان که در بی خودی وبالی نیست
مرد آینده و گذشته نه ایم
واندرین حال نیز حالی نیست
نقد را باش اگر همه نفسی ست
آن دگر بیش قیل و قالی نیست

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: مصطفی علیزاده و دوستان

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هر چه نسیه ست جز خیالی نیست
پس خیال تو جز محالی نیست
هوش مصنوعی: هر چیزی که به صورت نسیه و قرضی وجود دارد، در واقع تنها یک خیال است، بنابراین خیال تو نیز چیزی غیرممکن و دور از واقعیت است.
هر را نقد وقت نیست به دست
روی او بیش در ضلالی نیست
هوش مصنوعی: هر کسی در زمان خاصی نمی‌تواند از حقیقت یا واقعیت آگاه شود؛ بنابراین، بهتر است که از او بیشتر انتظار نداشته باشیم و او را در اشتباه نگذاریم.
ملک باقی طلب که باقی را
ابد الآبدین زوالی نیست
هوش مصنوعی: حکومت جاودان را بخواه، زیرا آنچه که واقعاً جاودانه است هرگز زوال نخواهد یافت.
عدمی مطلق است ناقص را
اگرش روی در کمالی نیست
هوش مصنوعی: اگر کسی به کمال و تمامیت نرسیده باشد، در حقیقت وجودش هیچ و پوچ خواهد بود.
گر قناعت کند بیاسوده ست
هر که را مالی و منالی نیست
هوش مصنوعی: اگر کسی قناعت کند، بی‌دردسر است و آسایش دارد، حتی اگر ثروت زیادی نداشته باشد.
عاشقانیم و عقل ناقص را
در مقامات ما مجالی نیست
هوش مصنوعی: ما عاشقانی هستیم که عقل ناتمام در مراحل و جایگاه‌های ما جایی ندارد.
بی خود از در در آ و او را بین
زین پسندیده تر وصالی نیست
هوش مصنوعی: بدون هیچ دلیلی وارد شو و او را ببین، زیرا هیچ چیزی محبوب‌تر از وصال او نیست.
هر که او را به چشم او بیند
جام جم پیش او سفالی نیست
هوش مصنوعی: هر کسی که شخصی را با نگاه خود ببیند، برای او مانند این است که جام جم، که نماد دانش و خرد است، در مقایسه با سفالی بی‌ارزش جلوه می‌کند.
بستان جام ما که در چشمه
خضر را هم چنین زلالی نیست
هوش مصنوعی: ای کسی که جام ما را به ما بده، چرا که حتی در چشمه خضر هم مثل آن زلالی وجود ندارد.
هم ز جایی ست این اشارت ها
بشنو سرسری مقالی نیست
هوش مصنوعی: این نشانه‌ها از جایی آمده‌اند و فقط به طور سطحی به آن‌ها گوش ندهید، زیرا این موضوع اهمیت زیادی دارد و باید به دقت مورد توجه قرار گیرد.
ای پسر بر امید نسیه مباش
هر چه نسیه است جز خیالی نیست
هوش مصنوعی: ای پسر، به امید چیزهایی که هنوز به دست نیامده‌ای نباش، زیرا هر آنچه که در آینده به دست می‌آید، تنها در خیال ما وجود دارد.
چون نزاری همیشه بی خود باش
زان که در بی خودی وبالی نیست
هوش مصنوعی: مثل نزار، همیشه بی‌خود باش، زیرا در حالت بی‌خودی هیچ‌گونه بار و مسئولیتی وجود ندارد.
مرد آینده و گذشته نه ایم
واندرین حال نیز حالی نیست
هوش مصنوعی: ما نه به زمان گذشته تعلق داریم و نه به آینده. حتی در حال حاضر نیز در وضعیت مشخصی نیستیم.
نقد را باش اگر همه نفسی ست
آن دگر بیش قیل و قالی نیست
هوش مصنوعی: اگر چه نقد و انتقاد به خودی خود مهم است، اما در پایان تنها زندگی با آرامش و دوری از جنجال‌ها اهمیت دارد.