حکیم نزاریشمارهٔ ۱۲۴۷
همای وارم اگر سایه بر سر اندازی
بر آفرینش عالم کنم سرافرازی
عنایت تو اگر هم عنان ما باشد
سبق بریم چو صاحب دلان به ممتازی
تراست مملکت حسن و در مقابل تو
زمانه را نرسد دل بر و طنّازی
کرشمه ای به عنایت ز غمزه ی توبسم
کسم ز پیش نراند اگر تو بنوازی
که دست گیرد و کی باز برتواند خاست
ز التفات نظر هر که را بیندازی
به دست من چه زمین بوسه ای ز دور و همین
به پای بوس مگر هم تو چاره ای سازی
تو راه ده به وصالم غم مشنّع نیست
رقیب گوی ترا عادت است غمّازی
نزاریا سر تسلیم نه سخن کوتاه
زبان درازی تا چند و قصّه پردازی
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: مصطفی علیزاده و دوستان
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
همای وارم اگر سایه بر سر اندازی
بر آفرینش عالم کنم سرافرازی
هوش مصنوعی: اگر تو بر سر من سایه بیندازی، همچون همایی که برمی‌خیزد، من می‌توانم به خلق و آفرینش جهان افتخار کنم و سرافراز شوم.
عنایت تو اگر هم عنان ما باشد
سبق بریم چو صاحب دلان به ممتازی
هوش مصنوعی: اگر لطف و محبت تو با ما باشد، ما نیز مانند دل‌باختگان پیشی خواهیم گرفت و برتری خواهیم یافت.
تراست مملکت حسن و در مقابل تو
زمانه را نرسد دل بر و طنّازی
هوش مصنوعی: تو کانون زیبایی هستی و هیچ چیز در برابر تو توانایی نمایش زیبایی ندارد.
کرشمه ای به عنایت ز غمزه ی توبسم
کسم ز پیش نراند اگر تو بنوازی
هوش مصنوعی: با نگاهی محبت‌آمیز و خالص تو، هیچ‌کس نمی‌تواند از دل من دور شود؛ اگر تو لطف کنی و محبتت را نثار کنی.
که دست گیرد و کی باز برتواند خاست
ز التفات نظر هر که را بیندازی
هوش مصنوعی: اگر کسی بتواند دستی به یاری کسی دیگر دراز کند، آن وقت خواهد توانست از توجه و نگاه دیگران برخواهد خاست و جلوی دیگران را نگیرد.
به دست من چه زمین بوسه ای ز دور و همین
به پای بوس مگر هم تو چاره ای سازی
هوش مصنوعی: من چه کاره‌ام که از دور می‌توانم زمین را ببوسم، و آیا تو نمی‌توانی راهی پیدا کنی که خودت این کار را انجام دهی؟
تو راه ده به وصالم غم مشنّع نیست
رقیب گوی ترا عادت است غمّازی
هوش مصنوعی: به من راهی برای رسیدن به معشوقت نشان بده، زیرا حسادت و بدخواهی رقبا برایم مهم نیست. به آن‌ها بگو که این کارشان عادت شده است.
نزاریا سر تسلیم نه سخن کوتاه
زبان درازی تا چند و قصّه پردازی
هوش مصنوعی: نمی‌توانی با کلام خود به راحتی قضاوت کنی و بی‌دلیل درباره موضوعات بحث کنی. بهتر است که تسلیم واقعیت باشی و به جای داستان بافی، حقیقت را بپذیری.