گنجور

بخش ۴ - فصل در اخلاق - خطاب به خود

نزاری ز پاکیزه کاران درای
ز پاکان و پاکیزه‌کاران سرای
ملایک صفت باش کز مُهلکات
ز اخلاق پاکیزه‌یابی نجات
به فکر و به قول و عمل پاک باش
تفاخر به آتش مکن خاک باش
گراز خود برون آمدی باک نیست
که در بی‌خودی آتش و خاک نیست
همه نور محضی همه جانِ پاک
نه آبی نه آتش نه بادی نه خاک
من و تو غمامیم و نفس آفتاب
تو از پیش باری برافگن نقاب
ببین تا چه بینی به چشم عیان
اگر تو نباشی ولی در میان
همه نفس باشی نباشی غمام
همه نور بینی نبینی ظلام
چو از خویشتن باز پرداختی
مکان سدره المنتهی ساختی
عیان در عیان و نهان در نهان
چه باشد چه گویم دگر وا رهان

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: مصطفی علیزاده و دوستان

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نزاری ز پاکیزه کاران درای
ز پاکان و پاکیزه‌کاران سرای
هوش مصنوعی: از افرادی که فرهیخته و پاک‌اند دوری کن و به منزلت انسان‌های پاک و نیکوکار توجه کن.
ملایک صفت باش کز مُهلکات
ز اخلاق پاکیزه‌یابی نجات
هوش مصنوعی: مانند فرشتگان باش تا از خطرها و آسیب‌های اخلاقی رهایی یابی و نجات پیدا کنی.
به فکر و به قول و عمل پاک باش
تفاخر به آتش مکن خاک باش
هوش مصنوعی: فکر و قول و عملت را پاک و درست نگه‌دار، و به خودنازیدن و به دیگران برتری جستن مشغول نباش، بلکه humble و خاکی باش.
گراز خود برون آمدی باک نیست
که در بی‌خودی آتش و خاک نیست
هوش مصنوعی: گراز از سوراخ بیرون آمد، هیچ نگرانی وجود ندارد چون در حالت گیجی نه آتش هست و نه خاک.
همه نور محضی همه جانِ پاک
نه آبی نه آتش نه بادی نه خاک
هوش مصنوعی: همه چیز نور خالص و روحی پاک است، نه آب است نه آتش، نه باد و نه خاک.
من و تو غمامیم و نفس آفتاب
تو از پیش باری برافگن نقاب
هوش مصنوعی: ما دو نفر همچون ابرهایی هستیم و نفس تو، همانند نور آفتاب، پرده را از جلو کنار می‌زند.
ببین تا چه بینی به چشم عیان
اگر تو نباشی ولی در میان
هوش مصنوعی: به خوبى نگاه کن تا ببینى که چه چیزى را می‌توانى با چشم خود ببینى، حتی اگر تو در آنجا نباشى، اما چیزی در وسط باشد.
همه نفس باشی نباشی غمام
همه نور بینی نبینی ظلام
هوش مصنوعی: اگر همه‌ی افراد را به یکدیگر مرتبط بدانیم، حس وجود و عدم وجود را درک می‌کنیم. به این معنا که در این دنیا حتی اگر چیزی را نبینیم، همچنان می‌توانیم درخشش و روشنی را احساس کنیم.
چو از خویشتن باز پرداختی
مکان سدره المنتهی ساختی
هوش مصنوعی: وقتی که از خودت فاصله گرفتی و به رشدی عمیق‌تر رسیدی، به مرتبه‌ای بالاتر و درک بالاتری دست پیدا کردی.
عیان در عیان و نهان در نهان
چه باشد چه گویم دگر وا رهان
هوش مصنوعی: واضح و روشن است در آشکار و پنهان چه وجود دارد، چه می‌توانم بگویم، دیگر مرا رها کن.

حاشیه ها

1397/03/18 07:06
یاسین

در بیت چهارم «گراز» نوشته شده لطفاً تصحیح شود به«گر از»
ممنون از سایت خوبتون