گنجور

شمارهٔ ۳۲

بیا که نوبت مستی عشق و شرب مدام است
از آتشی نه زآبی که در صراحی و جام است
بدان شمایل دلکش اگر ببزم خرامد
حدیث ناصح مشفق بیک نگاه تمام است
نوید وصل دلم میرسد ز عارض و زلفش
که شب مصاحب روز است و صبح در بر شام است
بطاق میکده دیدم کتابه ای که: برندان
غم و سرور جهان، مهر و کین خلق، حرام است
هنوز عاشق صادق نباشد آنکه شناسد
عطا و منع و بداند عتاب و لطف کدام است
بدوزخ ار بردش عشق گو ببر که نسوزد
اگر بسوزد از آتش بگو بسوز که خام است
شگفت آیدم از خواجه عیب باده که گفت این
که خون خلق حلالست و آب تاک حرام است
مرا رواست اگر شیخ شهر عیب نماید
کدام عیب بتر از قبول طبع عوام است
بیا نشاط مرادی طلب کنیم از این در
سعادت دو جهان وقف این خجسته مقام است

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بیا که نوبت مستی عشق و شرب مدام است
از آتشی نه زآبی که در صراحی و جام است
هوش مصنوعی: بیا و از لذت عشق و می‌نوشی همواره بهره‌مند شو، زیرا این شوری و دلخوشی ناشی از آتش عشق است، نه از آب که در ظرف و لیوان وجود دارد.
بدان شمایل دلکش اگر ببزم خرامد
حدیث ناصح مشفق بیک نگاه تمام است
هوش مصنوعی: اگر آن زیبایی‌های دلنشین جلوه کنند، آن‌گاه سخن‌گفتن از نصیحت‌کننده دلسوز با یک نگاه کافی است.
نوید وصل دلم میرسد ز عارض و زلفش
که شب مصاحب روز است و صبح در بر شام است
هوش مصنوعی: خبر وصال محبوب به دل من می‌رسد از چهره و موی او، زیرا شب با روز هم‌نشین است و صبح در آغوش شب است.
بطاق میکده دیدم کتابه ای که: برندان
غم و سرور جهان، مهر و کین خلق، حرام است
هوش مصنوعی: در میکده متوجه شدم که نوشته‌ای وجود دارد که در آن آمده: در این جهان، غم و شادی، محبت و دشمنی مردم، همه چیز در زندگی ممنوع است.
هنوز عاشق صادق نباشد آنکه شناسد
عطا و منع و بداند عتاب و لطف کدام است
هوش مصنوعی: کسی که عشق واقعی را درک کرده باشد، نباید فقط به خوبی‌ها و بدی‌ها و رفتارهای دیگران نگاه کند. اگر کسی توانسته باشد تفاوت بین مهربانی و سرزنش را بشناسد، به معنی آن نیست که واقعاً عاشق است. عشق واقعی فراتر از این تفاوت‌هاست.
بدوزخ ار بردش عشق گو ببر که نسوزد
اگر بسوزد از آتش بگو بسوز که خام است
هوش مصنوعی: اگر عشق او را به جهنم ببرد، بگو که برو، چون او نمی‌سوزد. و اگر هم سوخت، بگو بسوز، چون هنوز نپخته و خام است.
شگفت آیدم از خواجه عیب باده که گفت این
که خون خلق حلالست و آب تاک حرام است
هوش مصنوعی: من از این گفته خواجه شگفت‌زده‌ام که می‌گوید نوشیدن خون مردم جایز است، اما آب انگور حرام است.
مرا رواست اگر شیخ شهر عیب نماید
کدام عیب بتر از قبول طبع عوام است
هوش مصنوعی: اگر شیخ شهر من را زیر نقد و عیب‌جویی قرار دهد، برایم هیچ اشکالی ندارد؛ زیرا بزرگ‌ترین عیب، این است که به سلیقه و نظر عوام اعتماد کنم.
بیا نشاط مرادی طلب کنیم از این در
سعادت دو جهان وقف این خجسته مقام است
هوش مصنوعی: بیا از این در که مظهر خوشبختی و سعادت در دو دنیا است، خوشحالی و آرزوهای خود را جستجو کنیم، چرا که این مکان شایسته و مبارک است.