گنجور

شمارهٔ ۲۵

بر آستان بنشین گر بخانه راهی نیست
کجا روی که جز این آستان پناهی نیست
اگر بشهد نوازد و گر بزهر کشد
بغیر خوان عطایش حواله گاهی نیست
بهر گناهم سد عذر اگر بود شاید
مرا که جز کرم دوست عذر خواهی نیست
در انتظار شفاعت ستاده خواجه بحشر
خجل ز خاک بر آیی گرت گناهی نیست
غرور حسن ترا خط مگر علاج کند
که در زمانه بدین خاصیت گیاهی نیست
سراغ مشرق و مغرب مپرس در ره عشق
که هر طرف گذری جز بدوست راهی نیست
وصال مهر طمع داری ای نشاط زدور
ترا بجانب او طاقت نگاهی نیست

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بر آستان بنشین گر بخانه راهی نیست
کجا روی که جز این آستان پناهی نیست
هوش مصنوعی: اگر به خانه راهی نداری، بر آستان بنشین. کجا می‌خواهی بروی، که جز این آستان جایی برای پناه گرفتن نیست.
اگر بشهد نوازد و گر بزهر کشد
بغیر خوان عطایش حواله گاهی نیست
هوش مصنوعی: اگر محبت و نوازش کند یا اگر به زهر آلوده کند، بدون خوان نعمتش در هیچ زمانی باقی نمی‌ماند.
بهر گناهم سد عذر اگر بود شاید
مرا که جز کرم دوست عذر خواهی نیست
هوش مصنوعی: به خاطر گناهانم اگر عذری وجود داشته باشد، شاید این فقط مهربانی و بزرگواری دوست باشد که می‌تواند از من دفاع کند.
در انتظار شفاعت ستاده خواجه بحشر
خجل ز خاک بر آیی گرت گناهی نیست
هوش مصنوعی: خواجه در روز قیامت ایستاده و منتظر شفاعت است و اگر تو گناهی نکرده‌ای، با شرم و حیا از زمین برخواهی داشت.
غرور حسن ترا خط مگر علاج کند
که در زمانه بدین خاصیت گیاهی نیست
هوش مصنوعی: غرور زیبایی تو مانند خطی است که نمی‌تواند درمانی برای درد و مشکل ایجاد کند. زیرا در این دنیا، هیچ چیز با این ویژگی وجود ندارد.
سراغ مشرق و مغرب مپرس در ره عشق
که هر طرف گذری جز بدوست راهی نیست
هوش مصنوعی: در جستجوی عشق، سمت‌های مختلف را نپرسید، زیرا در هر کجا که بروید، تنها اوست که راه را نشان می‌دهد و هیچ مسیری جز به سمت او نیست.
وصال مهر طمع داری ای نشاط زدور
ترا بجانب او طاقت نگاهی نیست
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به شخصی اشاره می‌کند که با امید و تمایل به وصال محبوب خود، دچار شور و نشاط شده است. اما در عین حال، این شخص به خاطر شدت احساسش، نمی‌تواند حتی نگاهی به محبوب بیفکند و طاقت آن را ندارد. بنابراین، احساساتش او را به شدت تحت تأثیر قرار داده و از چشم‌انداز واقعی او دور کرده است.