گنجور

شمارهٔ ۳۳۷

خرامان آمد از می در سر آتش
چو او آمد درآمد از در آتش
بنفشه کرده خندان بر بناگوش
چو بر طرف کله نیلوفر آتش
ز رنگ آمیزی آن زلف و رخسار
سمندر کرده از خاکستر آتش
لبش افروخته از خنده مجمر
ز عشقش سوخته عود تر آتش
ز هر سو هندوی آتش پرستی
به گرد عارضش رقصان بر آتش
برو پروانه جان افشان و از رشک
فشاند شمع هر دم بر سر آتش
اگر آن بت خلیل الله بسوزد
برد بهر خوش آمد آزر آتش
گر انکار آورد، آن لب عجب نیست
که روح الله زند در ما در آتش
اگر دوزخ به آن لب برفروزند
گل و ریحان شود بر کافر آتش
به جنت سوز عشقش گر نباشد
شود بر مؤمن آب کوثر آتش
«نظیری » کام دل از سوختن جوی
شود پروانه را بال و پر آتش

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خرامان آمد از می در سر آتش
چو او آمد درآمد از در آتش
هوش مصنوعی: دلپذیر و با ناز، از میخانه به سمت آتش در حرکت است، همانطور که او به درون آتش وارد می‌شود.
بنفشه کرده خندان بر بناگوش
چو بر طرف کله نیلوفر آتش
هوش مصنوعی: بنفشه با لبخند بر روی گوش‌ها جلوه می‌کند، مانند نیلوفر که در کنار آتش می‌درخشد.
ز رنگ آمیزی آن زلف و رخسار
سمندر کرده از خاکستر آتش
هوش مصنوعی: از زیبایی و جذابیت زلف و چهره‌اش می‌توان فهمید که این افراد از خاکستر آتش به وجود آمده‌اند.
لبش افروخته از خنده مجمر
ز عشقش سوخته عود تر آتش
هوش مصنوعی: لبخند او چون شعله‌ای است که آتش عشقش را افزایش می‌دهد و عود تازه‌ای که در مجمر می‌سوزد.
ز هر سو هندوی آتش پرستی
به گرد عارضش رقصان بر آتش
هوش مصنوعی: از هر طرف، افرادی که به پرستش آتش اعتقاد دارند، دور او جمع شده و در کنار آتش رقص می‌کنند.
برو پروانه جان افشان و از رشک
فشاند شمع هر دم بر سر آتش
هوش مصنوعی: برو ای پروانه، با جان و دل به سمت شمع برو و از عشق خود هر لحظه بر آتش شعله بزن.
اگر آن بت خلیل الله بسوزد
برد بهر خوش آمد آزر آتش
هوش مصنوعی: اگر مجسمه زیبای خلیل‌الله بسوزد، به خاطر خوشنودی آزر، آتش را برپا می‌کنیم.
گر انکار آورد، آن لب عجب نیست
که روح الله زند در ما در آتش
هوش مصنوعی: اگر کسی انکار کند، جای تعجب نیست که روح خدا در ما شعله‌ور می‌شود.
اگر دوزخ به آن لب برفروزند
گل و ریحان شود بر کافر آتش
هوش مصنوعی: اگر آتش جهنم را به لبان گل و ریحان بزنند، آن وقت برای کافر نیز تبدیل به آتش خواهد شد.
به جنت سوز عشقش گر نباشد
شود بر مؤمن آب کوثر آتش
هوش مصنوعی: اگر عشق او به دل مؤمن نباشد، برای او آب کوثر هم به آتش تبدیل می‌شود.
«نظیری » کام دل از سوختن جوی
شود پروانه را بال و پر آتش
هوش مصنوعی: اگر به دل سوخته‌ای نگاه کنیم، خواهیم دید که عشق و شوق می‌تواند مثل پروانه‌ای باشد که در کنار آتش می‌رقصید. این حالت از یک سو نشان‌دهندهٔ لذتی است که از دل سوخته به دست می‌آید و از سوی دیگر، به خطراتی که عشق و شوق ممکن است داشته باشد، اشاره می‌کند. در واقع، پروانه با عاشقانه بودنش و در عین حال در معرض خطر قرار داشتن، نمادی از زیبایی و آسیب‌پذیری است.