گنجور

شمارهٔ ۲۸۶

آن را که برد به مسند راز
اول در زاریش کند باز
بی رنج فرح نیابد از عشق
بی سوز طرب ندارد از ساز
پروانه نمی رسد به مطلوب
تا بال نیفکند ز پرواز
تا شیفته بیان خویشی
با تو ننهند در میان راز
خامش کن اگر به جا رسیدی
در راه ز سیل خیزد آواز
از پردگیان نمی توان شد
با اشک خبیث و آه غماز
خواهی به مراد دوست باشی
خاطر ز مراد خود بپرداز
بازیچه کوی عشق گشتیم
ما ابله و طبع یار طناز
تا کی سودا، متاع برریز
تا کی بازی، تمام درباز
از چله نشستنت چه خیزد
عشقت حرص و ریاضتت آز
رخت از بر ما ببر «نظیری »
در عشق درست نیست انباز

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آن را که برد به مسند راز
اول در زاریش کند باز
هوش مصنوعی: کسی که به مقام و جایگاه عمیق و رازهای درونی دست یافته، در شرایط سخت و دشوار به او بازگشت می‌کند و از او یاری می‌طلبد.
بی رنج فرح نیابد از عشق
بی سوز طرب ندارد از ساز
هوش مصنوعی: برای رسیدن به شادی و لذت از عشق، باید اندکی سختی و رنج را تحمل کرد؛ چرا که بدون این چالش‌ها، شادی حقیقی و طرب ناشی از موسیقی نیز حاصل نمی‌شود.
پروانه نمی رسد به مطلوب
تا بال نیفکند ز پرواز
هوش مصنوعی: پروانه هرگز به هدفش نمی‌رسد مگر اینکه از پرواز دست بکشد.
تا شیفته بیان خویشی
با تو ننهند در میان راز
هوش مصنوعی: تا زمانی که به سخن گفتن با خودت مشغول باشی، کسی در دل رازهایت دخالت نمی‌کند.
خامش کن اگر به جا رسیدی
در راه ز سیل خیزد آواز
هوش مصنوعی: اگر در مسیر به جایی رسیدی، سکوت کن؛ زیرا ممکن است صدای ناگواری از خشم و طغیان بیفتد.
از پردگیان نمی توان شد
با اشک خبیث و آه غماز
هوش مصنوعی: نمی‌توان از کسانی که در پردگی گرفتارند با اشک‌های زشت و ناله‌های غمگین و بی‌فایده رها شد.
خواهی به مراد دوست باشی
خاطر ز مراد خود بپرداز
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی دوستت را راضی کنی و به آرزوهایش برسی، باید از خواسته‌های خودت دست بکشی.
بازیچه کوی عشق گشتیم
ما ابله و طبع یار طناز
هوش مصنوعی: ما در کوی عشق به مانند بازیچه‌ای می‌گردیم، احمقانه و بی‌خبر از آنچه که یار با ذکاوت و زیرکی انجام می‌دهد.
تا کی سودا، متاع برریز
تا کی بازی، تمام درباز
هوش مصنوعی: این ذکر به معنای این است که تا کی باید در حسرت و آرزو باشیم و در این حال بی‌نتیجه بمانیم؟ تا کی باید به بازی‌ها و سرگرمی‌های بی‌هدف ادامه دهیم؟ زمان آن رسیده که به حقیقت و واقعیت‌ها توجه کنیم و از انجام کارهای بی‌فایده پرهیز کنیم.
از چله نشستنت چه خیزد
عشقت حرص و ریاضتت آز
هوش مصنوعی: از نشستن در تنهایی و تمرینات سخت، چه نتیجه‌ای به دست می‌آوری؟ عشق تو تنها حریص و زحمت‌کش است.
رخت از بر ما ببر «نظیری »
در عشق درست نیست انباز
هوش مصنوعی: ای یار، لباس عشق را از ما بگیر، زیرا در این عشق، جفت و همدمی درست نیست.