گنجور

شمارهٔ ۲۵۷

نه فوت صحبت این دوستان غمی دارد
نه مرگ مردم این عهد ماتمی دارد
میان این همه احباب پرده پوشی نیست
دریده پرده ترست آن که محرمی دارد
به خوش بیانی هم صحبتان ز جای مرو
که پر ز نیش بود هرکه مرهمی دارد
به هرزه دفتر امید هرکجا مگشا
که مبتلای هوا کار درهمی دارد
هزار لطمه ز هر خار بایدش خوردن
نکوسرشتی اگر طبع خرمی دارد
ز طعن گرسنه چشمان دلیر ننماید
هلال عید که ابروی پرخمی دارد
به کاوش مژه رگ های جانش بشکافد
تنک دلی که چو من چشم پر نمی دارد
ز خویش و اهل گذر کن که ملک بی خویشی
برون ز عالم این خلق عالمی دارد
به جاه و حشمت دنیا چرا قفا نکند
کسی که همچو «نظیری » مسلمی دارد

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نه فوت صحبت این دوستان غمی دارد
نه مرگ مردم این عهد ماتمی دارد
هوش مصنوعی: نه از خداحافظی دوستان ناراحت شویم، نه از مرگ کسانی که به ما نزدیک بودند غمگین گردیم.
میان این همه احباب پرده پوشی نیست
دریده پرده ترست آن که محرمی دارد
هوش مصنوعی: در میان این همه دوستان و آشنایان، هیچ‌کس نمی‌تواند پنهان‌کاری کند. ترس از آن کسی دارد که با او نزدیکی و آشنایی دارد.
به خوش بیانی هم صحبتان ز جای مرو
که پر ز نیش بود هرکه مرهمی دارد
هوش مصنوعی: با زبان زیبا و دلنشین صحبت کن و از جمع دوستان دور نشو، زیرا هر کسی که در دلش زخم است، به ظاهر آرام و نرم به نظر می‌رسد.
به هرزه دفتر امید هرکجا مگشا
که مبتلای هوا کار درهمی دارد
هوش مصنوعی: به هرجا که خواسته‌ها و آرزوهایت را بیان می‌کنی، محتاط باش، زیرا ممکن است گرفتار احساسات و تمایل‌های ناپایدار شوی که قابلیت درهم ریختن زندگی‌ات را دارند.
هزار لطمه ز هر خار بایدش خوردن
نکوسرشتی اگر طبع خرمی دارد
هوش مصنوعی: برای اینکه کسی دارای روحیه‌ی خوش و شاداب باشد، باید گاهی با مشکلات و دشواری‌ها مواجه شود.
ز طعن گرسنه چشمان دلیر ننماید
هلال عید که ابروی پرخمی دارد
هوش مصنوعی: چشمان دلیر از سر حس عاطفی و زیبایی، به خاطر اینکه ابروهای پرخم و جذابی دارد، نمی‌تواند به هلال عید نگاه کند و آن را زیر سوال ببرد. در واقع، زیبایی این ابروها به حدی است که نمی‌توان بر آن خرده‌ای گرفت.
به کاوش مژه رگ های جانش بشکافد
تنک دلی که چو من چشم پر نمی دارد
هوش مصنوعی: دل شکیبا و حساسی که مانند من، توانایی دیدن عمیق و وسیع را ندارد، به جستجوی مژه‌ها می‌پردازد و چنان می‌کوشد که رگ‌های زندگی را بشکافد.
ز خویش و اهل گذر کن که ملک بی خویشی
برون ز عالم این خلق عالمی دارد
هوش مصنوعی: خودت و اطرافیانت را فراموش کن، زیرا دنیای بدون هویت و شخصیت، خارج از دنیای این مخلوقات، جهانی دیگر دارد.
به جاه و حشمت دنیا چرا قفا نکند
کسی که همچو «نظیری » مسلمی دارد
هوش مصنوعی: چرا کسی که مانند «نظیری» مسلمان است، باید به دنبال مقام و ثروت دنیوی باشد و از آن دور نماند؟