گنجور

شمارهٔ ۱۴۷

روشن است این و راست می‌گوید
آن که «مه روی ماست» می‌گوید
سرو را، یار، «اگر نه عاشق ماست
پای در گل چراست؟» می‌گوید
سنبلش گفت «ملک حسن مراست»
کج نشسته است و راست می‌گوید
گفتم ای دل ز عشق یکتا شو
«سر زلفش دوتاست» می‌گوید
بر در دل، غمش، چو می‌گویم:
کیستی؟، «آشناست» می‌گوید
من « میانت کجاست؟» می‌گویم
او «میانم کجاست» می‌گوید
صورتش را ز هرکه پرسیدم
«جام گیتی‌نماست» می‌گوید
هرکه او را به چشم معنی دید
«به حقیقت خداست» می‌گوید
چین زلفش به مشک می‌خوانم
«همه فکرت خطاست» می‌گوید
گفتمش: حاجتم برآر از لب
«حاش لله رواست» می‌گوید
«همچو چشم خوش نگار از خواب
فتنه‌ای برنخاست» می‌گوید
دلبرم، یک نفس وصالش را
هردو عالم بهاست» می‌گوید
با من ابرو و خط و زلف و رخش
«روز هر وصل و لقاست» می‌گوید
لب جان‌پرورش نسیمی را
«مست آن چشم‌هاست» می‌گوید

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

روشن است این و راست می‌گوید
آن که «مه روی ماست» می‌گوید
هوش مصنوعی: واضح است که شخصی که می‌گوید «چهره‌ی ماهی در کنار ماست»، این را به درستی عنوان می‌کند و حق مطلب را ادا می‌کند.
سرو را، یار، «اگر نه عاشق ماست
پای در گل چراست؟» می‌گوید
هوش مصنوعی: سرو، یار، می‌پرسد: اگر او عاشق ما نیست، پس چرا پایش در گل است؟
سنبلش گفت «ملک حسن مراست»
کج نشسته است و راست می‌گوید
هوش مصنوعی: سنبل به زیبایی و حسن خود اشاره می‌کند و می‌گوید که این زیبایی و خوش‌اندامی از آن اوست. اگرچه در حالت خاصی نشسته، اما هنوز هم درستی و زیبایی خود را حفظ کرده است.
گفتم ای دل ز عشق یکتا شو
«سر زلفش دوتاست» می‌گوید
هوش مصنوعی: به دل گفتم که فقط به عشق یک نفر توجه کن، اما دل می‌گوید که او دو حالت دارد.
بر در دل، غمش، چو می‌گویم:
کیستی؟، «آشناست» می‌گوید
هوش مصنوعی: وقتی از دل خود می‌پرسم که غم تو کیستی؟، او پاسخ می‌دهد که من آشنا هستم.
من « میانت کجاست؟» می‌گویم
او «میانم کجاست» می‌گوید
هوش مصنوعی: من از او می‌پرسم که کجاست و او از من می‌پرسد که کجایم.
صورتش را ز هرکه پرسیدم
«جام گیتی‌نماست» می‌گوید
هوش مصنوعی: هر کس که درباره زیبایی و چهره‌اش سوال کردم، گفت این چهره مانند جامی است که تمام زیبایی‌های جهان را در خود دارد.
هرکه او را به چشم معنی دید
«به حقیقت خداست» می‌گوید
هوش مصنوعی: هرکسی که توانسته باشد معنای واقعی او را درک کند، در حقیقت به خداوند پی برده است.
چین زلفش به مشک می‌خوانم
«همه فکرت خطاست» می‌گوید
هوش مصنوعی: موهای زیبای او را با عطر مشک توصیف می‌کنم، اما او با بی‌توجهی می‌گوید: «همه چیزهایی که در ذهنت دارم، اشتباه است.»
گفتمش: حاجتم برآر از لب
«حاش لله رواست» می‌گوید
هوش مصنوعی: به او گفتم: حاجتم را برآور، او از لبش گفت که «این کار حاشا از خداوند جایز است».
«همچو چشم خوش نگار از خواب
فتنه‌ای برنخاست» می‌گوید
هوش مصنوعی: چشمان زیبا و جذاب او از خواب بیدار نشده و هیچ نوع مشکلی ایجاد نکرده است.
دلبرم، یک نفس وصالش را
هردو عالم بهاست» می‌گوید
هوش مصنوعی: عشق و وصال محبوبم برای من بسیار ارزشمند و گرانبهاست، به طوری که حتی یک لحظه از آن برایم از کل دنیا مهم‌تر است.
با من ابرو و خط و زلف و رخش
«روز هر وصل و لقاست» می‌گوید
هوش مصنوعی: او با ابرو، خط، زلف و چهره‌اش می‌گوید که هر روزی که به هم می‌رسیم، روز وصال و دیدار است.
لب جان‌پرورش نسیمی را
«مست آن چشم‌هاست» می‌گوید
هوش مصنوعی: لب جان‌پرورش نسیمی را به گونه‌ای توصیف می‌کند که تحت تأثیر زیبایی چشم‌هاست. به بیان دیگر، زیبایی و جذابیت آن چشم‌ها باعث شده تا احساسی عمیق و دلنشین در دل او ایجاد شود.