گنجور

شمارهٔ ۳۳۶

روی در مسجد و دل ساکن خمار چه سود
خرقه بر دوش و میان بسته به زنار چه سود
هر که در پیش بتان سجده کند در خلوت
لاف ایمان زدنش بر سر بازار چه سود
با عمل سابقهٔ روز ازل در کار است
من به او یارم اگر او نبود یار چه سود
دل چو پاکیزه بود جامهٔ ناپاک چه باک
سر چو بی‌مغز بود نغزی دستار چه سود
قوت حافظه تا راست نیاید در فکر
عمر اگر صرف شود در سر تکرار چه سود
گر طبیعت نبود قابل تدبیر حکیم
قوت ادویه و نالهٔ بیمار چه سود
عاشقی راست نیاید به تکلف ناصر
چون سعادت نبود، کوشش بسیار چه سود

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

روی در مسجد و دل ساکن خمار چه سود
خرقه بر دوش و میان بسته به زنار چه سود
هوش مصنوعی: نشستن در مسجد و داشتن دل پر از می‌خواری چه فایده‌ای دارد؟ پوشیدن لباس راهبان و بستن کمر به زخم‌ها چه نفعی دارد؟
هر که در پیش بتان سجده کند در خلوت
لاف ایمان زدنش بر سر بازار چه سود
هوش مصنوعی: هر کسی که در کنار بت‌ها تعظیم کند، در تنهایی خود از ایمانش حرف بزند، در بازار که نمی‌تواند از این کارش بهره‌ای ببرد.
با عمل سابقهٔ روز ازل در کار است
من به او یارم اگر او نبود یار چه سود
هوش مصنوعی: در اینجا بیان شده است که در انجام کارها، تجربه و پیشینه‌ای از زمان‌های گذشته وجود دارد. من در کنار او هستم، اما اگر او در کنار من نباشد، هیچ فایده‌ای نخواهد داشت.
دل چو پاکیزه بود جامهٔ ناپاک چه باک
سر چو بی‌مغز بود نغزی دستار چه سود
هوش مصنوعی: اگر دل انسان پاک و خالص باشد، نگرانی درباره‌ی ظاهر و لباس ناپاک چندان اهمیتی ندارد. و اگر ذهن انسان خالی از معنا و محتوا باشد، داشتن کلاه زیبا و فاخر هیچ کاربردی نخواهد داشت.
قوت حافظه تا راست نیاید در فکر
عمر اگر صرف شود در سر تکرار چه سود
هوش مصنوعی: قدرت یادآوری وقتی خوب نیست که تفکری صحیح و درست در عمر انسان شکل نگیرد، زیرا اگر تمام عمر صرف تکرار شود، نتیجه‌ای نخواهد داشت.
گر طبیعت نبود قابل تدبیر حکیم
قوت ادویه و نالهٔ بیمار چه سود
هوش مصنوعی: اگر طبیعت قابل اصلاح و مدیریت نبود، قدرت داروها و ناله‌های بیماران چه فایده‌ای داشت؟
عاشقی راست نیاید به تکلف ناصر
چون سعادت نبود، کوشش بسیار چه سود
هوش مصنوعی: عشق واقعی نیازی به تظاهر ندارد، ناصر. اگر سعادت حاصل نشود، تلاش‌های فراوان بی‌فایده خواهد بود.