ناصر بخاراییشمارهٔ ۱۳
گر سلسله جنبانی، گیسوی پریشان را
آشفته کنی دل را، دیوانه کنی جان را
در صومعه گر بویی، پیدا شود از عشقت
از خرقه برون آرند، صد مشرک پنهان را
از زلف مزن چوگان، بر گون زنخدانت
تا گوی ز سر سازیم، ما آن خم چوگان را
اندام تو گر بیند، از خار کند سوزن
وز رشک بدوزاند، گل چاک گریبان را
خود را همه شب بسته، در زلف تو می‌بینم
تعبیر نمی‌دانم، این خواب پریشان را
هم آب زنم از چشم، هم از مژه جارویی
روزی که برون آیی، آرایش میدان را
در خلوت وصل تو، کی راه برد ناصر
این خار چه کار آید، آن صحن گلستان را
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: الف. رسته
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گر سلسله جنبانی، گیسوی پریشان را
آشفته کنی دل را، دیوانه کنی جان را
هوش مصنوعی: اگر با حرکات نرم و دلنشینتان، موهای پریشان را به هم بریزید، دل را دیوانه و جان را مشغول می‌سازید.
در صومعه گر بویی، پیدا شود از عشقت
از خرقه برون آرند، صد مشرک پنهان را
هوش مصنوعی: اگر در صومعه (محل عبادت) بویی از عشق تو پیدا شود، از لباس روحانی مومنان، صد نفر کافر پنهان را بیرون می‌کنند.
از زلف مزن چوگان، بر گون زنخدانت
تا گوی ز سر سازیم، ما آن خم چوگان را
هوش مصنوعی: این جمله به تصویر کشیدن یک صحنه عاشقانه و بازیگوشانه است. به گونه‌ای بیان می‌شود که معشوق با زلف‌هایش مانند چوگان (چوگان بازی) بازی کند و این کار به نوعی نشان از محبت و نزدیکی دارد. عشق و زیبایی معشوق به گونه‌ای توصیف می‌شود که نوازش زلف‌های او به شکل بازی‌های محبت‌آمیز درآید، و این نشان‌دهنده‌ی ارتباط عمیق و صمیمی میان عاشق و معشوق است.
اندام تو گر بیند، از خار کند سوزن
وز رشک بدوزاند، گل چاک گریبان را
هوش مصنوعی: اگر کسی به اندام تو نگاه کند، به خاطر زیبایی‌ات سوزن را از خار بیرون می‌آورد و از حسادت، گل را به چاک گریبانت می‌دوزد.
خود را همه شب بسته، در زلف تو می‌بینم
تعبیر نمی‌دانم، این خواب پریشان را
هوش مصنوعی: تمام شب خود را در زلف تو گرفتار کرده‌ام، اما معنای این خواب آشفته را نمی‌فهمم.
هم آب زنم از چشم، هم از مژه جارویی
روزی که برون آیی، آرایش میدان را
هوش مصنوعی: من هم از چشمانم آب می‌ریزم و هم از مژه‌هایم گرد و غبار را می‌زنم، روزی که تو بیرون بیایی و زیبایی‌های میدان را به نمایش بگذاری.
در خلوت وصل تو، کی راه برد ناصر
این خار چه کار آید، آن صحن گلستان را
هوش مصنوعی: در تنهایی و نزدیکی به تو، ناصر چه راهی دارد؟ این خار چه فایده‌ای دارد وقتی که در باغ گلستان هستیم؟