گنجور

شمارهٔ ۴

ز رخ گر آن پری رو دور گرداند نقابش را
کند سنگ فلاخن چرخ ماه و آفتابش را
سر خود آرد و در حلقه فتراکش آویزد
اگر آهو ببیند شوخی چشم رکابش را
درون کلبه تاریک خود چشمی که من دارم
فلک پیراهن فانوس سازد ماهتابش را
دهد جان کشته معشوق را کیفیت عاشق
به پرواز آورد پروانه ام مرغ کبابش را
به چشمش هر که اندازد نظر خاموش می گردد
نباشد سرمه حاجت نرگس چشم سیاهش را
پریشان است همچون زلف خوبان سرو در گلشن
مگر از جوی سنبل باغبان دادست آبش را
به توران سیدا ناصرعلی از هند اگر آید
بگوید بی تأمل طوطی کلکم جوابش را

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز رخ گر آن پری رو دور گرداند نقابش را
کند سنگ فلاخن چرخ ماه و آفتابش را
هوش مصنوعی: اگر آن پری‌رو (دختر زیبا) نقابش را کنار بزند، چهره‌اش چون سنگی است که به دور می‌چرخد، مثل ماه و آفتاب که در آسمان در حال حرکت هستند.
سر خود آرد و در حلقه فتراکش آویزد
اگر آهو ببیند شوخی چشم رکابش را
هوش مصنوعی: اگر آهو در حال دویدن باشد و کسی قصد داشته باشد که او را به دام اندازد، او به سادگی در آن حلقه گرفتار می‌شود و نمی‌تواند از آن آزاد شود. در واقع، نباید به شوخی های دیگران باور کرد، چون ممکن است به دردسر بیفتی.
درون کلبه تاریک خود چشمی که من دارم
فلک پیراهن فانوس سازد ماهتابش را
هوش مصنوعی: در کلبه‌ی تاریکم، نوری دارم که می‌تواند آسمان را روشن کند و ماه را همچون پیراهن فانوس بپوشاند.
دهد جان کشته معشوق را کیفیت عاشق
به پرواز آورد پروانه ام مرغ کبابش را
هوش مصنوعی: عشق می‌تواند جان انسان را به خاطر معشوق تحت تاثیر قرار دهد، به گونه‌ای که احساسات عاشق به اوج می‌رسد و همچون پروانه‌ای به دور شمع معشوق می‌چرخد، در حالی که خودش در خطر سوختن است.
به چشمش هر که اندازد نظر خاموش می گردد
نباشد سرمه حاجت نرگس چشم سیاهش را
هوش مصنوعی: هر کس به چشمان او نگاه کند، بی‌درنگ خاموش می‌شود و نیازی به سرمه برای زیباتر شدن چشمان سیاه او نیست.
پریشان است همچون زلف خوبان سرو در گلشن
مگر از جوی سنبل باغبان دادست آبش را
هوش مصنوعی: درد و بلای عاشقانه، مانند زلف پریشان محبوبان، در میان گل‌ها به چشم می‌خورد. اما این حالت ناشی از محبت باغبان است که به گل‌ها آب می‌دهد و زندگی می‌بخشد.
به توران سیدا ناصرعلی از هند اگر آید
بگوید بی تأمل طوطی کلکم جوابش را
هوش مصنوعی: اگر سیدا ناصرعلی از هند به سرزمین توران بیاید و بدون هیچ معطلی بگوید که همه شما طوطی هستید، پس به او پاسخ دهید.