گنجور

شمارهٔ ۳۸

بر داغ غوطه زد دل عشرت سرشت ما
آخر رسید چشم بدی در بهشت ما
میر بساط دهر ز ما آنچه بود و برد
بر سینه سنگ بسته دل همچو خشت ما
از دور همتی بکن ای ابر نوبهار
نزدیک شد که دود برآید ز کشت ما
در سینه پر آتش ما داغ شد کباب
محتاج روغنیست چراغ کنشت ما
پیوسته چشم ماست به دست تو چون نگین
دیوان صنع کرده چنین سرنوشت ما
صاف است همچو آئینه دلهای اهل جاه
چون آب روشن است به تو خوب و زشت ما
روزی که حشر آئینه خود دهد جلا
روشن شود به خلق جهان خوب و زشت ما
ای سیدا به جبهه نداریم چین ز کس
پیشانی گشاده بود سرنوشت ما

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بر داغ غوطه زد دل عشرت سرشت ما
آخر رسید چشم بدی در بهشت ما
هوش مصنوعی: دل ما که به شادمانی و خوشبختی عادت کرده بود، سرانجام متوجه شد که چشمی بدخواه به بهشت ما وجود دارد.
میر بساط دهر ز ما آنچه بود و برد
بر سینه سنگ بسته دل همچو خشت ما
هوش مصنوعی: زندگی و دنیا هر آنچه که برای ما بود را از ما گرفت و بر دل سخت و سنگی ما به اندازۀ یک خشت، فشار آورد.
از دور همتی بکن ای ابر نوبهار
نزدیک شد که دود برآید ز کشت ما
هوش مصنوعی: از دور نگاهی به خودت بینداز و تلاش کن ای ابر بهاری، چون زمان آن رسیده که بخواهید باران ببارید و زراعت ما را احیا کنید، چرا که دورانی از خشکی و دود در حال نزدیک شدن است.
در سینه پر آتش ما داغ شد کباب
محتاج روغنیست چراغ کنشت ما
هوش مصنوعی: دل ما پر از آتش عشق است و مانند کبابی است که برای بهتر شدن نیاز به روغن دارد. پس نورانی کردن و روشنی بخشیدن به دل ما لازم است.
پیوسته چشم ماست به دست تو چون نگین
دیوان صنع کرده چنین سرنوشت ما
هوش مصنوعی: چشم ما دائماً به دست تو دوخته شده است، مانند نگینی که در اثر هنر و خلاقیت ساخته شده، سرنوشت ما نیز به همین شکل رقم خورده است.
صاف است همچو آئینه دلهای اهل جاه
چون آب روشن است به تو خوب و زشت ما
هوش مصنوعی: دل‌های کسانی که به مقام و ثروت اهمیت می‌دهند، به مانند آینه‌ای صاف هستند. مانند آب زلال، به خوبی و بدی انسان‌ها توجهی ندارند و همه چیز را بدون پنهان‌کاری می‌بینند.
روزی که حشر آئینه خود دهد جلا
روشن شود به خلق جهان خوب و زشت ما
هوش مصنوعی: روزی که حقایق آشکار شود و هر کسی چهره واقعی خود را مشاهده کند، در آن زمان، سرزمینی که در آن زندگی می‌کنیم، به خوبی و بدی‌ها روشن خواهد شد.
ای سیدا به جبهه نداریم چین ز کس
پیشانی گشاده بود سرنوشت ما
هوش مصنوعی: ای بزرگواری، در جبهه هیچ‌کس با پیشانی باز و گشاده‌ای در مقابل ما نیست، گویی سرنوشت ما این چنین رقم زده شده است.