شمارهٔ ۳۳۱
سربلندان جهان را نام احسان است و بس
سرو را در بوستان قد نمایان است و بس
خانه این قوم را چون مسجد آدینه دان
زینت قالین شأن پیش ایوان است و بس
گر روی در خانه ایشان پشیمان می خوری
خوردنی در خانه ایشان پشیمان است و بس
پاره می سازند جیبت چون طمع سازی لباس
حاصل از پوشیدنی چاک گریبان است و بس
مجلس عالی ایشان را تماشا کردنیست
کاسه آبی و گاهی پرچه نان است و بس
نیست فرقی در میان مردگان این گروه
امتیازی گر بود این قوم را جان است و بس
می خورند آبی و می کاوند دندان گوئیا
خوردن ایشان همیشه آب دندان است و بس
سیدا در خانه اهل کرم ارباب جود
گر بود گفت و شنودی منع دربان است و بس
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
سربلندان جهان را نام احسان است و بس
سرو را در بوستان قد نمایان است و بس
هوش مصنوعی: سربلندانی که در جهان وجود دارند، تنها به خاطر نیکوکاری و احسان خود شناخته میشوند. مانند سرو که در باغ به زیبایی خود جلوهگر است و تنها زیباییاش را نمایان میکند.
خانه این قوم را چون مسجد آدینه دان
زینت قالین شأن پیش ایوان است و بس
هوش مصنوعی: خانه این مردم را مانند مسجد جمعه تصور کن، زیرا زینت چادر و قالین فقط به زیبایی فضای بیرونی آن مربوط میشود و بس.
گر روی در خانه ایشان پشیمان می خوری
خوردنی در خانه ایشان پشیمان است و بس
هوش مصنوعی: اگر در خانه آنها بروی و احساس پشیمانی کنی، چیزی که در آنجا هست نیز تنها احساس پشیمانی است و بس.
پاره می سازند جیبت چون طمع سازی لباس
حاصل از پوشیدنی چاک گریبان است و بس
هوش مصنوعی: اگر طمع کنی، جیبات به تکهتکه شدن میافتد، چرا که هر چیزی که به دست میآوری، تنها یک پوشش خالی و بیارزش است.
مجلس عالی ایشان را تماشا کردنیست
کاسه آبی و گاهی پرچه نان است و بس
هوش مصنوعی: در این مجلس، تماشای آنچه که هست، فقط به دیدن یک کاسه آب و گاهی یک تکه نان خلاصه میشود.
نیست فرقی در میان مردگان این گروه
امتیازی گر بود این قوم را جان است و بس
هوش مصنوعی: میان مردگان این گروه تفاوتی وجود ندارد. اگر این قوم امتیازی داشتند، تنها به خاطر جانشان است و بس.
می خورند آبی و می کاوند دندان گوئیا
خوردن ایشان همیشه آب دندان است و بس
هوش مصنوعی: آنها با لذت و شوق مینوشند و هنگام خوردن، دندانهای خود را به کار میبرند، انگار که همیشه و تنها به خاطر خوشایندی آب و خوراکی را مصرف میکنند.
سیدا در خانه اهل کرم ارباب جود
گر بود گفت و شنودی منع دربان است و بس
هوش مصنوعی: اگر سید در خانهی اهل بخشش و مهماننوازی باشد، تنها صحبتها و گفتگوهایی که در این مکان رخ میدهد، تحت کنترل دربان است و هیچ چیز دیگر.

سیدای نسفی