گنجور

شمارهٔ ۳۱۰

مرا نگاه تو عالی جناب خواهد کرد
ستاره را نظرت آفتاب خواهد کرد
گهی که پای سعادت نهی به خانه زین
هلال ابروی خود را رکاب خواهد کرد
مهابت تو نشاند ز شور دریا را
صلابت تو دل سنگ آب خواهد کرد
عدوی تو ز هوا و هوس رود بر باد
جناب خانه خود را خراب خواهد کرد
چو رشته خصمت اگر آرزو کند گوهر
زمانه در گرو پیچ و تاب خواهد کرد
اگر به باغ روی گل برای مهمانی
گرفته بلبل خود را کباب خواهد کرد
نسیم مرحمتت غنچه های داغ مرا
گل سر رسید آفتاب خواهد کرد
کسی که سرکشد از پای آستانه تو
اجل برای هلاکش شتاب خواهد کرد
به فتنه گر نظری افگنی ز روی غضب
به چشم مست بتان رفته خواب خواهد کرد
شبی که چادر بزم تو مه کند بر پا
فلک ز کاهکشان اش طناب خواهد کرد
حباب وار شود بر گلویش آب گره
گهی که دشمن تو میل آب خواهد کرد
به دور عدل تو ای خسرو ضعیف نواز
ملایمت بکنان ماهتاب خواهد کرد
فلک اگر شنود شاه بیت خاقان را
چو مطلع مه و مهر انتخاب خواهد کرد
خوش است قصر حیات نگارخانه عمر
ولی چه سود که مرگش خراب خواهد کرد
به شاه اگر سخنت سیدا قبول افتد
خدا دعای تو را مستجاب خواهد کرد

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مرا نگاه تو عالی جناب خواهد کرد
ستاره را نظرت آفتاب خواهد کرد
هوش مصنوعی: نگاه تو مرا مانند یک موجود باارزش و مقدس می‌کند و به ستاره‌ها نیز روشنی و درخشش می‌دهد، مثل آنکه خورشید به آنها نور می‌تاباند.
گهی که پای سعادت نهی به خانه زین
هلال ابروی خود را رکاب خواهد کرد
هوش مصنوعی: هر زمان که قدم به خانه خوشبختی بگذاری، ابروی زیبای تو نقش مهمی را در این مسیر ایفا خواهد کرد.
مهابت تو نشاند ز شور دریا را
صلابت تو دل سنگ آب خواهد کرد
هوش مصنوعی: قدرت و جلال تو به قدری زیاد است که حتی دل دریا را هم به تلاطم می‌اندازد و سختی دل سنگی را نرم خواهد کرد.
عدوی تو ز هوا و هوس رود بر باد
جناب خانه خود را خراب خواهد کرد
هوش مصنوعی: دشمن تو که از آرزوها و خواسته‌های نفسانی‌ات نشأت می‌گیرد، مثل بادی خواهد بود که خانه‌ات را ویران می‌کند.
چو رشته خصمت اگر آرزو کند گوهر
زمانه در گرو پیچ و تاب خواهد کرد
هوش مصنوعی: اگر دشمنی تو آرزو کند، مثل این است که زمانه خودش را در پیچ و خم مشکلات خواهد انداخت.
اگر به باغ روی گل برای مهمانی
گرفته بلبل خود را کباب خواهد کرد
هوش مصنوعی: اگر در باغ گل‌ها بری و عطرشان تو را به خود جذب کند، بلبل هم برای لذت بردن از آن زیبایی از جانش خواهد گذشت.
نسیم مرحمتت غنچه های داغ مرا
گل سر رسید آفتاب خواهد کرد
هوش مصنوعی: نسیم لطف و محبت تو، گل‌های تازه را از داغی که دارند، به سوی شکوفایی و سرسبزی خواهد برد.
کسی که سرکشد از پای آستانه تو
اجل برای هلاکش شتاب خواهد کرد
هوش مصنوعی: هر کسی که از درگاه تو سرپیچی کند، مرگش به زودی فرا خواهد رسید.
به فتنه گر نظری افگنی ز روی غضب
به چشم مست بتان رفته خواب خواهد کرد
هوش مصنوعی: اگر به فتنه‌گری با چهره‌ای خشمگین نگاه کنی، شبیه این است که به چشمان خواب‌آلود و مستشان نگاه کرده‌ای.
شبی که چادر بزم تو مه کند بر پا
فلک ز کاهکشان اش طناب خواهد کرد
هوش مصنوعی: در شبی که چادر زیبای تو به آسمان جلوه می‌دهد، فلک از کاهکشان برای تو حصاری خواهد ساخت.
حباب وار شود بر گلویش آب گره
گهی که دشمن تو میل آب خواهد کرد
هوش مصنوعی: آب مانند حبابی بر گلوی او قرار می‌گیرد، هر زمان که دشمن تو بخواهد آب بنوشد.
به دور عدل تو ای خسرو ضعیف نواز
ملایمت بکنان ماهتاب خواهد کرد
هوش مصنوعی: ای شاه مهربان و دادگر، با مهربانی و لطف خود، مشکلات و سختی‌ها را از میان برمی‌داری و زندگی را چون نور ماهتاب روشن و زیبا می‌کنی.
فلک اگر شنود شاه بیت خاقان را
چو مطلع مه و مهر انتخاب خواهد کرد
هوش مصنوعی: اگر آسمان بشنود که شاه بیت خاقان را می‌خوانند، به‌سان ماه و خورشید، آن را برمی‌گزیند.
خوش است قصر حیات نگارخانه عمر
ولی چه سود که مرگش خراب خواهد کرد
هوش مصنوعی: زندگی شبیه قصری زیبا و جذاب است، اما چه فایده دارد که در نهایت مرگ آن را ویران خواهد کرد.
به شاه اگر سخنت سیدا قبول افتد
خدا دعای تو را مستجاب خواهد کرد
هوش مصنوعی: اگر سخنانت در بارگاه شاه مورد پذیرش قرار گیرد، خداوند دعاهای تو را اجابت خواهد کرد.