گنجور

شمارهٔ ۳۰

سایه از بی تابیم سیلی زند مهتاب را
اضطرابم جان درآرد کشته سیماب را
می شود خصم قوی از چرب و نرمی زیر دست
می کند پامال خود یک قطره روغن آب را
بر ضعیفان بیشتر می آید از دوران شکست
موج پندارد گلوی آسیا گرداب را
تیغ استاد مکمل باشد از نقصان تهی
نیست بر شمشیر ابرو دست پیچ و تاب را
زور بازو را چه نسبت پیش عقل حیله گر
رستم از تدبیر زد بر خاک و خون سهراب را
نیک و بد را از حوادث های دوران چاره نیست
کی تواند سد ره شد خار و خس سیلاب را
از تواضع قبله عالم توان شد سیدا
می کند پشت دو تا مد نظر محراب را

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سایه از بی تابیم سیلی زند مهتاب را
اضطرابم جان درآرد کشته سیماب را
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر از احساسات عمیق و ناآرامی‌های درونی خود سخن می‌گوید. او بیان می‌کند که غم و اضطرابش به قدری شدید است که گویی ماه درخشان از شدت بی‌تابی او تحت تأثیر قرار می‌گیرد. این هیجانات چنان قوی هستند که جان او را در برابر زیبایی و ظرافتی که در سیماب (نقره) وجود دارد، به شدت تحت فشار قرار می‌دهد. به طور کلی، این توصیف نشان‌دهنده تقابل احساسات تند و زیبایی‌های دنیای اطراف است.
می شود خصم قوی از چرب و نرمی زیر دست
می کند پامال خود یک قطره روغن آب را
هوش مصنوعی: گاهی اوقات، دشمنان قوی و سرسخت می‌توانند با نرمش و ملایمت به آسانی تحت کنترل قرار بگیرند و به راحتی شکست بخورند، همان‌طور که یک قطره روغن می‌تواند آب را تحت تأثیر قرار دهد.
بر ضعیفان بیشتر می آید از دوران شکست
موج پندارد گلوی آسیا گرداب را
هوش مصنوعی: بسیاری از ضعف‌ها و ناکامی‌ها بر دوش کسانی که ضعیف‌تر هستند، بیشتر سنگینی می‌کند و آن‌ها احساس می‌کنند که در دل مشکلات و چالش‌ها، به جای پیشرفت در حال غرق شدن هستند.
تیغ استاد مکمل باشد از نقصان تهی
نیست بر شمشیر ابرو دست پیچ و تاب را
هوش مصنوعی: تیغ استاد کامل است و هیچ کمبودی ندارد، مانند شکلی که ابرو با دستانی پیچیده و هنرمندانه به خود می‌گیرد.
زور بازو را چه نسبت پیش عقل حیله گر
رستم از تدبیر زد بر خاک و خون سهراب را
هوش مصنوعی: زور بازو در مقابل عقل و تدبیر، هیچ ارزشی ندارد. رستم با تمام قدرتش نتوانست بر تدبیر و هوشمندی سهراب غلبه کند و نتیجه این نبرد به خاک و خون کشیده شد.
نیک و بد را از حوادث های دوران چاره نیست
کی تواند سد ره شد خار و خس سیلاب را
هوش مصنوعی: نیک و بد در زندگی از چالش‌ها و اتفاقات مختلف جدا نشدنی هستند. هیچ کس نمی‌تواند مانع سیلاب آزاردهنده و مشکلات پیش رو شود، چه بسا به مانند خار و علف‌های هرز که در مسیر زندگی ظاهر می‌شوند.
از تواضع قبله عالم توان شد سیدا
می کند پشت دو تا مد نظر محراب را
هوش مصنوعی: این بیت اشاره به تواضع و فروتنی شخصیتی مهم دارد که با احترام به دیگران و نیت خوب، جایگاه ویژه‌ای را در میان مردم پیدا می‌کند. این شخص حتی با وجود مقام بلندش، به دیگران توجه کرده و بر زینت‌های دینی و معنوی افراد اهمیت می‌دهد. در اینجا ، "محراب" به معنای جایگاه ویژه در عبادت و معنویت است و این نشان‌دهنده‌ اهمیت ارتباط با خدا و جامعه است.