گنجور

بخش ۹۱ - در بیان اهریمن نفس

خود شود شیطان چه شیطان ای امان
گشته شیطان طفل ابجدخوان آن
فخر از شاگردیش شیطان کند
مشکل شیطان همه آسان کند
همچو آن هیزم که شد از قرب نار
آتش سوزنده با دود و شرار
روح هم چون گشت با شیطان قرین
می شود انجام شیطان لعین
هم بود خود مصدر کفر و نفاق
هر فسادی را هم از وی اشتقاق
نیست شیطان را به او کاری دگر
خود بود شیطان و از شیطان بتر
او به عصیان گرچه شیطان در کمند
در فساد او گرچه اهریمن به بند
دیو دست از امر و نهیش بازداشت
هم فساد کار او با او گذاشت
چون ورا امارهٔ مکاره دید
جان او از امر و نهیش آرمید
با خبر باش ای رفیق هوشیار
تا نیابد دست دشمن در حصار
هان و هان زین خادمان غافل مباش
غافل از این هادمان دل مباش

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خود شود شیطان چه شیطان ای امان
گشته شیطان طفل ابجدخوان آن
هوش مصنوعی: آیا شیطان خودش می‌تواند تبدیل به شیطان دیگری شود؟ وای بر حال شیطانی که به یک کودک آموخته‌های ابتدایی را می‌آموزد.
فخر از شاگردیش شیطان کند
مشکل شیطان همه آسان کند
هوش مصنوعی: شیطان از اینکه شاگرد دارد، به خود می‌بالد و مشکلات شیطانی را برای دیگران آسان می‌کند.
همچو آن هیزم که شد از قرب نار
آتش سوزنده با دود و شرار
هوش مصنوعی: مانند هیزمی که به دلیل نزدیکی به آتش دچار سوختگی می‌شود و با دود و شعله زیاد همراه است.
روح هم چون گشت با شیطان قرین
می شود انجام شیطان لعین
هوش مصنوعی: روح انسان ممکن است در کنار شیطان قرار گیرد و به دنبال آن، اعمال ناپسند و شیطانی را انجام دهد.
هم بود خود مصدر کفر و نفاق
هر فسادی را هم از وی اشتقاق
هوش مصنوعی: هر نوع کفر و نفاق از خودِ او نشأت می‌گیرد و تمامی فسادها از او منشأ می‌گیرد.
نیست شیطان را به او کاری دگر
خود بود شیطان و از شیطان بتر
هوش مصنوعی: شیطان کار دیگری با او ندارد، خود را شیطان بدان و از او بترس.
او به عصیان گرچه شیطان در کمند
در فساد او گرچه اهریمن به بند
هوش مصنوعی: هرچند که او گرفتار وسوسه‌های شیطانی است و در فسادش شیطان به نوعی او را کنترل می‌کند، اما در بطن وجودش همچنان توانایی انتخاب و مقاومت دارد.
دیو دست از امر و نهیش بازداشت
هم فساد کار او با او گذاشت
هوش مصنوعی: دیو فرمان دادن و دخالت کردن را متوقف کرد و فسادهای او هم به خودش برمی‌گردد.
چون ورا امارهٔ مکاره دید
جان او از امر و نهیش آرمید
هوش مصنوعی: زمانی که او را در حال فریب‌کاری مشاهده کرد، جانش از دستورها و نهی‌های او آرام گرفت.
با خبر باش ای رفیق هوشیار
تا نیابد دست دشمن در حصار
هوش مصنوعی: سعی کن همیشه هوشیار و آگاه باش، تا دشمن نتواند به تو و موقعیتت آسیب برساند.
هان و هان زین خادمان غافل مباش
غافل از این هادمان دل مباش
هوش مصنوعی: به این خادمان توجه کن و از آن‌ها غافل نباش، همچنین از دل خود نیز غافل نشو.