اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آتش افکند در جهان جمشید
از پس چار پرده چون خورشید
هوش مصنوعی: جمشید در پشت چهار پرده، مانند خورشید، آتش و روشنی در جهان افکند.
خنک او را که شد برهنه ز بود
وای آن را که جست سایه بید
هوش مصنوعی: خنک کسی که از مادیات و دنیا آزاد شده است و رهایی یافته، اما وای بر کسی که هنوز به دنبال سایهی دنیا و لذتهای زودگذر آن است و نمیتواند از آن جدا شود.
دل سپیدست و عشق را رو سرخ
زان سپیدی که نیست سرخ و سپید
هوش مصنوعی: دل پاک و خالص است و عشق به خاطر این پاکی و روشنی، مانند رنگ سرخ جلوهگر میشود. اما در واقعیت، این سپیدی هیچ رنگ سرخ و سفیدی ندارد.
عشق ایمن ولایتیست چنانک
ترس را نیست اندر او امید
هوش مصنوعی: عشق به مانند یک پناهگاه امن است که در آن خبری از ترس و ناامیدی وجود ندارد.
هر حیاتی که یک دمش عمرست
چون برآید ز عشق شد جاوید
هوش مصنوعی: هر زندگی که لحظهای از آن گذر کند، به معنای عمر است و وقتی از عشق برمیخیزد، جاودانه خواهد شد.
یک عروسیست بر فلک که مپرس
ور بپرسی بپرس از ناهید
هوش مصنوعی: در آسمان جشن و سروری برپاست که اگر بخواهی دربارهاش بپرسی، بهتر است از ستاره ناهید سوال کنی.
زین عروسی خبر نداشت کسی
آمدند انبیا به رسم نوید
هوش مصنوعی: هیچکس از این جشن و مراسم خبر نداشت، اما پیامبران به عنوان نویدکننده آمدند.
شمس تبریز خسرو عهدست
خسروان را هله به جان بخرید
هوش مصنوعی: شمس تبریز یک شخصیت بزرگ و ارزشمند است که مانند پادشاهان، محبوب و مورد احترام همه قرار گرفته است. او مانند جان برای دیگران باارزش است و باید برایش ارزشی قائل شد.
حاشیه ها
فرهنگ ایرانی نوروزی بن مایه رازورزی و عرفانی دارد
جمشید پادشاه چهارم است پس از کیومرث و هوشنگ و تهمورس و خورشید هم از آسمان چهارم میتابد
هر دو بر تمام جهان پادشاه اند جمشید تابش جم یا دویی است بر هستی
دل و عشق یکی سپید و بدون آلودگی است و یکی در رابطه است و از راه پر خون میگذرد
نه آنکه به هلاکت برسد بلکه جاودانه میشود و دل را به دل وصل میکند
این عروسی آسمانی است پیوند دلها امری زمینی نیست بلکه جهانی است و شاهد این پیوند همانا ناهید است
که پاسدار پاکی و روانی است. پیامبران کسانی هستند که این حقیقت و راز را با دیگران در میان میگذراند
و راز امروز این است که شمس تبریز امروز پادشاه جهان است و برای شاه باید جان داد که ارزش آنرا درد
راه عرفان ایرانی راه پهلوانی و شاهی است راه سپیدی و سرخی است راه آمیزش این دو است
عشق را رو سرخ است و شرمگین اگر ببیند سپیدی دل با سرخی عشق آمیخته نیست
جمشید برترین پادشاه است که خورشید میشود و به آسمان میرود و نوروز میشود و خدای زمینی را تا کنار خدای آسمانی موبد ساخته میبرد
مردم به بزرگی جمشید پی نمی برند شایستگی خود را در اندازه ضحاک می بینند و این راهی دراز در پیش دارد تا پهلوان بیاید و مردم در سختی غوطه ور شوند و تا رخشرستم را به پهلوان خود برسانند عشق همیشه از بی مهری ها شرمگین و سرخ رو است