غزل شمارهٔ ۸۸۰
صد مصر مملکت ز تعدی خراب شد
صد بحر سلطنت ز تطاول سراب شد
صد برج حرص و بخل به خندق دراوفتاد
صد بخت نیم خواب به کلی به خواب شد
آن شاهراه غیب بر آن قوم بسته بود
وان ماه زنگ ظلم به زیر حجاب شد
وان چشم کو چو برق همیسوخت خلق را
در نوحه اوفتاد و به گریه سحاب شد
وان دل که صد هزار دل از وی کباب بود
در آتش خدای کنون او کباب شد
ای شاد آن کسی که از این عبرتی گرفت
او را از این سیاست شه فتح باب شد
چون روز گشت و دید که او شب چه کرده بود
سودش نداشت سخره صد اضطراب شد
چون بخت روسپید شب اندر دعا گذار
زیرا دعای نوح به شب مستجاب شد
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
صد مصر مملکت ز تعدی خراب شد
صد بحر سلطنت ز تطاول سراب شد
هوش مصنوعی: تعدی و سوء استفاده از قدرت باعث ویرانی و نابودی بسیاری از سرزمینها شده و به همین ترتیب، دریاهای سلطنت و حکومت نیز به خاطر تمایل به تجاوز و زیادهخواهی به سراب بدل گشتهاند.
صد برج حرص و بخل به خندق دراوفتاد
صد بخت نیم خواب به کلی به خواب شد
هوش مصنوعی: بسیاری از فرصتها و شانسها به خاطر حرص و بخل از دست رفتهاند و اکنون این شانسها به خواب رفتهاند و دیگر در دسترس نیستند.
آن شاهراه غیب بر آن قوم بسته بود
وان ماه زنگ ظلم به زیر حجاب شد
هوش مصنوعی: آن راهی که به عالم غیب منتهی میشود، برای آن قوم بسته بود و آن ماه تابان که نماد ظلمت و غم بود، در زیر پوششی پنهان شده بود.
وان چشم کو چو برق همیسوخت خلق را
در نوحه اوفتاد و به گریه سحاب شد
هوش مصنوعی: آن چشمی که مانند برق میدرخشید، اکنون به دلیل غم و اندوهی که ایجاد کرده، باعث شده مردم در نوحهاش به گریه بیفتند و اشکها مانند باران نازل شوند.
وان دل که صد هزار دل از وی کباب بود
در آتش خدای کنون او کباب شد
هوش مصنوعی: دلهایی که از عشق او همیشه در آتش بودند، اکنون خود او به کباب تبدیل شد.
ای شاد آن کسی که از این عبرتی گرفت
او را از این سیاست شه فتح باب شد
هوش مصنوعی: شخصی که از این تجربه درس میگیرد و از راهی که دیگران رفتهاند، موفق به درک حقایق و سیاستهای زندگی میشود، واقعا خوششانس و سعادتمند است.
چون روز گشت و دید که او شب چه کرده بود
سودش نداشت سخره صد اضطراب شد
هوش مصنوعی: وقتی روز فرا رسید و او متوجه شد که شب چه کارهایی انجام داده، دیگر سودی نداشت و به دلیل نگرانی و اضطراب، به شدت دچار تشویش شد.
چون بخت روسپید شب اندر دعا گذار
زیرا دعای نوح به شب مستجاب شد
هوش مصنوعی: زمانی که شانس و اقبال تو در حال خوب است، شب را در دعا و نیایش بگذران، چرا که دعای پیامبر نوح در شب مستجاب شد.