گنجور

غزل شمارهٔ ۸۲۴

عاشقان پیدا و دلبر ناپدید
در همه عالم چنین عشقی که دید
نارسیده یک لبی بر نقش جان
صد هزاران جان‌ها تا لب رسید
قاب قوسین از علی تیری فکند
تا سپرهای فلک‌ها را درید
ناکشیده دامن معشوق غیب
دل هزاران محنت و ضربت کشید
ناگزیده او لب شیرین لبی
چند پشت دست در هجران گزید
ناچریده از لبش شاخ شکر
دل هزاران عشوه او را چرید
ناشکفته از گلستانش گلی
صد هزاران خار در سینه خلید
گرچه جان از وی ندید الا جفا
از وفاها بر امید او رمید
آن الم را بر کرم‌ها فضل داد
وان جفا را از وفاها برگزید
خار او از جمله گل‌ها دست برد
قفل او دلکشترست از صد کلید
جور او از دور دولت گوی برد
قندها از زهر قهرش بردمید
رد او به از قبول دیگران
لعل و مروارید سنگش را مرید
این سعادت‌های دنیا هیچ نیست
آن سعادت جو که دارد بوسعید
این زیادت‌های این عالم کمیست
آن زیادت جو که دارد بایزید
آن زیادت دست شش انگشت تست
قیمت او کم به ظاهر مستزید
آن سناجو کش سنایی شرح کرد
یافت فردیت ز عطار آن فرید
چرب و شیرین می‌نماید پاک و خوش
یک شبی بگذشت با تو شد پلید
چرب و شیرین از غذای عشق خور
تا پرت برروید و دانی پرید
آخر اندر غار در طفلی خلیل
از سر انگشت شیری می‌مکید
آن رها کن آن جنین اندر شکم
آب حیوانی ز خونی می‌مزید
قد و بالایی که چرخش کرد راست
عاقبت چون چرخ کژقامت خمید
قد و بالایی که عشقش برفراشت
برگذشت آن قدش از عرش مجید
نی خمش کن عالم السر حاضرست
نحن اقرب گفت من حبل الورید

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۸۲۴ به خوانش عندلیب

حاشیه ها

1394/02/02 20:05
محمّد

مدحی بالاتر در وصف حضرت امیر (ع) بهتر از بیت سوم سراغ ندارم:
قاب قوسین از علی تیری فکند
تا سپرهای فلک‌ها را درید

1395/12/19 16:02
محمدامین

سلام و درود
آفرین محمد!

1396/01/31 09:03
مهرآوا

قاب قوسین از علا تیری فکند ...
منظور امام علی نیست

1397/05/28 10:07
سوره ص.

قاب قوسین اشاره به چند آیه اول سوره نجم دارد که در وصف معراج پیامبر (ص) است. در یکی از همان آیات گفته شده که ان ربک علی افق الاعلی. فکر می‌کنم «علی» مورد بحث در کامنت‌های قبلی در واقع اشاره به همین افق اعلی باشد البته احتمالا بخاطر وزن از خود کلمه اعلی استفاده نکرده است مولانا.
البته نکته دیگر هم اینست که در معراج روایت هست که پیامبر علی (ع) را آنجا دید و قرآن را از او گرفت. البته منظور شرک و اینها نیست. داستان معراج داستان پیچیده‌ایست به زعم من - و البته گفته شده که معنی‌اش اینست که علی (ع) به مقام قرآن رسیده بود و این را به پیامبر در معراج نشان دادند.
در هر حال منظور اینکه علی (ع) هم در داستان معراج حضوری پررنگ داشته و شاید بتوان «علی» در بیت بالا را دارای نوعی ایهام دانست.

1397/08/09 02:11
همایون

از غزل‌های نمونه وار که پیش از آشنائی با شمس سروده شده است، آمیخته با عرفان با یزیدی و سنایی و عطار که با باور‌های مذهبی در هم آمیخته است و هنوز به صیقل و صافی شمس در نیامده است و راه خود را یکسره از مذهب جدا نساخته است، البته نقش پیامبران یکسره از مذاهب بجای مانده از آنان مجزاست و توصیه شمس به مسلمانان این است که متابعت مصطفی را بکنید یعنی‌ از محمد راه را فرا بگیرید نه از دین بجای مانده و سراسر دستکاری شده، این شامل عیسی و موسی و ابراهیم و دیگر بزرگان و یگانه‌های عالم بشریت نیز می‌‌شود