غزل شمارهٔ ۸۰
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۸۰ به خوانش نازنین بازیان
غزل شمارهٔ ۸۰ به خوانش عندلیب
غزل شمارهٔ ۸۰ به خوانش آرش خیرآبادی
حاشیه ها
برخی از غزلها در دیوان شمس دو گانه یا دو قلو و همزادند
گویا از برکت ویژهای برخوردارند از جمله 80 و 91
پیام شادی بخش و راز آمیز همانا شناخت آنچه پنهان است از روی آنچه آشکار شده است
آنچه که در آشکارا روی میدهد و حتی نوای دل انگیز بوبکر ربابی هم از همان است که پنهان است
این راز بیخودی و مستی بی اندازه میطلبد زیرا من کاشته و سرسبز میدان آنی هستم که از دیده پنهان است
این میدان اکنون آخرین میدان است پس از بیشمار میدانها که با شتاب زیاد یکی پس از دیگری پیدا شده و میشوند
ساقی شتاب کن تا میدانهای زیادی هم ما بپیماییم
همه اینها بهم راه دارند از میدان ذرههای نخستین تا اتمها و ملکلها تا خورشیدها و زمین ها
تا گیاه و حیوان و انسان و بسیاری دیگر و آنچه که این پیوند را موجب است همانا عشق است
که زیباترین است و می است که فرخ ترین است و نقاب از هر چه پنهان است ٔبر میدارد
کیسه بر در بیت دهم به معنی دزد و در اصطلاح امروزی می شود جیب بُر
در خصوص بیت نهم:
ای فتنه هر روحی کیسه بر هر جوحی...............دزدیده رباب از کف بوبکر ربابی را
نام دو شخصیت در این بیت آمده است که افراد بذلهگویی بودند. یکی جوحی یا جحی یا جحا است که در لغتنامه دهخدا درباره او نوشته شده است:«او دجین بن ثابت ، مکنی به ابوالغض و مشهور به جحا است» دکتر احمد مجاهد نیز کتابی به نام «جوحی» از داستانهای طنز این شخصیت جمعآوری کرده است.
ابوبکر ربابی هم به گفتة دهخدا رییس نوازندگان و خنیاگران دربار سلطان محمود غزنوی بوده است.
اما معنی بیت آن است که ممدوح مولوی آنچنان شیرین سخن و بذلهگو و فتّان است که جوحی و ابوبکر ربابی را که طنازهای زمانة خود بودهاند، دست میاندازد و مایة آزمایش(فتنه) آنها بوده است و در این کار بر آنها برتری داشته است.
کاش خانم عندلیب که اینقدر زحمت کشیده اند توجه می داشتند که کلمه گرگین را در خوانش ها با فتحه می خواندند
سلام
بطور کلی ما شخصیتی در ذهن با
فکر ایجاد, کردیم. وبه فکرهایمان
هویت. می دهیم واز فکر به فکر
دیگر می پریم این ذهن فکر را
چرغ شتابی می فرمایند باده
یا اگاهی بیشتری بده این چرخ
را از کار بیندارزه. فکر کردن در
باره هر چیز فناپذیر ودردناک
است انسان امتداد, خداونده
برای همین خلق شده دیگه
غمی وجود, نداره
احتیاج به شادی دنیا نداره
اکر چه بهترین جوکر دنیا یا
نوازنده دنیا باشه
مرکز با عدم یا خداوند باشه
انسان موغ دنیا نیست زودتر
به دریا مثل مرغابیندازش
زودختر ما را آگاه کن
جوحی و بوبکر ربابی هر دو کسیهبُر زبده و معروف زمان خود بوده و همزمان میزیستهاند. چنانکه آشکار است بوبکر ربابی ساز هم میزده است.